Ηλιακά εγκαύματα, επιπλοκές και μέτρα προστασίας

Της Αφροδίτης Ντάικου

Το ηλιακό έγκαυμα είναι συχνό και μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με όλους τους τύπους δέρματος. Πάνω από το 30% των ενηλίκων παθαίνουν τουλάχιστον ένα ηλιακό έγκαυμα κατά τη διάρκεια του έτους. Τα ηλιακά εγκαύματα συνήθως υποχωρούν εντός ολίγων ημερών χωρίς κανένα πρόβλημα. Σε σοβαρές περιπτώσεις ωστόσο μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές.

 Τι είναι το έγκαυμα από τον ήλιο;

Το έγκαυμα συμβαίνει από παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία ή με ανεπαρκή αντηλιακή προστασία. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί ακόμη και με ήπια έκθεση στον ήλιο, εάν έχετε ορισμένους παράγοντες κινδύνου – για παράδειγμα, εάν έχετε μια δερματική πάθηση που σας κάνει πιο ευαίσθητους στον ήλιο ή εάν παίρνετε κάποιο φάρμακο που αυξάνει τον κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος.

Το ηλιακό έγκαυμα εμφανίζεται όταν κάποιος εκτίθεται σε υπερβολική υπεριώδη ακτινοβολία (UV), είτε από τον ήλιο είτε από τεχνητή υπεριώδη ακτινοβολία όπως το σολάριουμ.

Τα συμπτώματα του ήπιου έως μέτριου ηλιακού εγκαύματος περιλαμβάνουν ερυθρότητα, πόνο και δέρμα που αισθάνεται ζεστό στην αφή.

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως αρχίζουν να εξασθενούν μετά από τρεις ημέρες.

Τα συμπτώματα μπορεί επίσης να  περιλαμβάνουν φουσκάλες, έντονο πόνο, οίδημα και πυρετό. Οι φουσκάλες υποδηλώνουν έγκαυμα δεύτερου βαθμού και μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές, όπως: αφυδάτωση από απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών, μόλυνση του δέρματος, πονοκέφαλο, ναυτία και έμετο, πυρετός ή ρίγη, αλλοιώσεις του δέρματος που έχουν υποστεί βλάβη από τον ήλιο και επιμένουν μετά το ηλιακό έγκαυμα.

Έγκαυμα από τον ήλιο μπορεί να πάθει οποιοσδήποτε ανεξάρτητα από τον τύπο του δέρματος αλλά όσοι έχουν πιο ανοιχτόχρωμο δέρμα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Κινδυνεύουν περισσότερο μωρά και παιδιά καθώς έχουν πιο ευαίσθητο δέρμα, άτομα με δερματικές παθήσεις,  άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που αυξάνουν τον κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος όπως ορισμένα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, αντιβιοτικά και αναλγητικά. Επιπλέον, όσοι ζουν σε κλίματα πιο κοντά στον ισημερινό ή σε μεγαλύτερα υψόμετρα όπου η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι μεγαλύτερη, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εγκαύματος, όπως και οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους. Οι παράγοντες του τρόπου ζωής παίζουν επίσης ρόλο. Είναι πιο πιθανό να πάθετε έγκαυμα από τον ήλιο: εάν περνάτε χρόνο έξω, ειδικά μεταξύ 10 π.μ. και 4 μ.μ., όταν οι ακτίνες του ήλιου είναι πιο δυνατές, εάν είστε στον ήλιο χωρίς αντηλιακά ή αντηλιακά ρούχα όταν βρίσκεστε γύρω από το νερό, την άμμο και το χιόνι, τα οποία αυξάνουν την αντανάκλαση του φωτός UV και εάν κάνετε σολάριουμ.

Τι να κάνετε μετά το έγκαυμα 

Για να καταπραΰνετε το προσβεβλημένο δέρμα σας και να βελτιώσετε την ενόχληση, εφαρμόστε δροσερές κομπρέσες, τζελ αλόης βέρα ή μη αρωματικές κρέμες ή κάντε ένα δροσερό κολλοειδές μπάνιο με πλιγούρι βρώμης. Τα μη συνταγογραφούμενα αναλγητικά φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη μπορούν να βοηθήσουν ενώ σημαντικό είναι να μείνετε μακριά από τον ήλιο μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματά σας. Εάν έχετε φουσκάλες: Καθαρίστε το δέρμα με σαπούνι και χλιαρό νερό. Μην σκάσετε τις φουσκάλες. Μόλις σκάσουν τις σκεπάζουμε με βαζελίνη. Μην εφαρμόζετε κορτικοστεροειδή, η κορτιζόνη στο δέρμα θα καθυστερήσει τη διαδικασία επούλωσης. Πίνετε άφθονο νερό για να μείνετε ενυδατωμένοι.

Επισκεφθείτε τον γιατρό εάν έχετε φουσκάλες και συμπτώματα που περιλαμβάνουν: έντονο κόκκινο δέρμα, έντονος πόνος, πυρετός, αίσθημα υπερβολικού κρύου ή ρίγους, πονοκέφαλο, ναυτία και έμετος. Εάν έχετε ιστορικό σοβαρών ηλιακών εγκαυμάτων, ζητήστε από έναν δερματολόγο να σας εξετάσει για καρκίνο του δέρματος. Τα ηλιακά εγκαύματα αυξάνουν τον κίνδυνο για μελάνωμα και άλλους καρκίνους του δέρματος.

Για να προστατευθείτε από τα εγκαύματα λόγω ήλιου:

Φοράτε καπέλα με φαρδύ γείσο, ελαφριά μακρυμάνικα πουκάμισα και μακριά παντελόνια.

Ρούχα με δείκτη προστασίας υπεριώδους ακτινοβολίας (UPF)-Η βαθμολογία UPF 50 είναι η καλύτερη.

Αναζητήστε περιοχές με σκιά ενώ βρίσκεστε έξω.

Χρησιμοποιήστε αντηλιακό ευρέος φάσματος. Αυτό σημαίνει ότι προστατεύει τόσο από το φως UVA όσο και από το UVB. Προτιμήστε αντηλιακό με δείκτη προστασίας από τον ήλιο (SPF) 30 ή μεγαλύτερο.

Εφαρμόστε αντηλιακό τουλάχιστον 15 λεπτά πριν βγείτε έξω.

Επαναλάβετε το αντηλιακό κάθε δύο ώρες και πιο συχνά εάν ιδρώνετε ή κολυμπάτε.

Φορέστε γυαλιά ηλίου για να προστατεύσετε τα μάτια σας και lip balm με SPF 30 ή υψηλότερο για να προστατέψετε τα χείλη σας. Μείνετε σε εσωτερικούς χώρους όσο ο δείκτης UV είναι ισχυρότερος (10 π.μ. έως 4 μ.μ.).

Αποφύγετε τη χρήση σολάριουμ.