Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία η καρδιά χτυπά τελείως ακανόνιστα και άρρυθμα. Θεωρείται σύγχρονη επιδημία, καθώς συσχετίζεται με υψηλά ποσοστά θανάτων και νοσηρότητα λόγω των σοβαρών επιπλοκών που προκαλεί. Πρόκειται για την πλέον συχνή αρρυθμία στον άνθρωπο και διαγιγνώσκεται στο 1%-3% του γενικού πληθυσμού, ενώ το 10% των ατόμων άνω των 80 ετών εμφανίζουν τη νόσο.
Οι κίνδυνοι από την κολπική μαρμαρυγή
Ο ασθενής που εκδηλώνει κολπική μαρμαρυγή έχει 5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για την εμφάνιση εγκεφαλικού επεισοδίου, 2 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για εγκεφαλική άνοια και 3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για την εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας. Είναι επομένως απαραίτητο να γίνουν οι αναγκαίες θεραπευτικές επεμβάσεις για την αποτροπή ανάπτυξης και εγκαθίδρυσης της αρρυθμίας σε μόνιμη μορφή.
Θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής
Την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος με την κλινική εφαρμογή των σύγχρονων μεθόδων εκριζώσεως της νόσου (κατάλυση-ablation). Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τη διενέργεια, αναλόγως του ασθενούς και του τύπου της μαρμαρυγής. Η βασική φιλοσοφία, όμως, του ablation είναι να απομονωθούν συγκεκριμένες αρρυθμιογόνες περιοχές του αριστερού κόλπου από τις οποίες συνήθως αρχίζει η αρρυθμία. Επειτα από μεγάλο αριθμό επεμβάσεων παγκοσμίως οι διεθνείς καρδιολογικές εταιρίες συνιστούν πλέον ως θεραπεία εκλογής την κατάλυση (Ablation) σε ασθενείς με παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή που προκαλεί έντονα συμπτώματα, όταν αποτύχει η θεραπεία με αντιαρρυθμικά, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προτείνεται και ως θεραπεία πρώτης γραμμής (πριν δοκιμαστούν τα φάρμακα). Η κατάλυση με καθετήρα υψίσυχνου ρεύματος (radiofrequency ablation) είναι η κλασική μέθοδος, που βελτιώνεται συνεχώς με τη χρήση καθετήρων νέας τεχνολογίας.
Σε ποιους ασθενείς ενδείκνυται το ablation
Κατ’ αρχάς πρέπει να έχουν αντιμετωπιστεί οι προδιαθεσικοί παράγοντες της μαρμαρυγής. Σημειωτέον ότι η υπέρταση είναι η κυριότερη αίτια κολπικής μαρμαρυγής στο δυτικό κόσμο.
Δεύτερον, η επέμβαση πρέπει να πραγματοποιηθεί όσο η αρρυθμία είναι υποτροπιάζουσα.
Τρίτον, υπάρχει ένα σχετικό όριο ηλικίας (γύρω στα 75 έτη) πέραν του οποίου η πιθανότητα επιπλοκών αυξάνεται ιδιαιτέρως.
Πιθανότητες επιτυχίας και κίνδυνοι
Οταν το ablation πραγματοποιείται εγκαίρως, δηλαδή προτού εγκατασταθεί μόνιμη μαρμαρυγή, η πιθανότητα επιτυχίας κυμαίνεται από 70% έως 80%. Μπορούν, όμως, να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια έως και τρεις επεμβάσεις, κατόπιν των οποίων οι περισσότεροι από καλά επιλεγμένους ασθενείς απαλλάσσονται από την αρρυθμία. Αν η μαρμαρυγή έχει γίνει χρόνια, οι πιθανότητες επιτυχίας είναι λιγότερες του 50%.
Πιο αποτελεσματική η αντιμετώπιση των αρρυθμιών
Τελευταία εξέλιξη είναι η κρυοκατάλυση με μπαλόνι (cryoballoon ablation), η οποία ενώ δεν υστερεί σε αποτελεσματικότητα από την προηγούμενη μέθοδο, είναι απλούστερη, διαρκεί λιγότερο (περίπου 1 ώρα) και παρουσιάζει μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών. Η επέμβαση γίνεται άριστα ανεκτή μετά από χορήγηση μέθης και τοπική αναισθησία. Η παραμονή στο νοσοκομείο για παρακολούθηση διαρκεί ένα βράδυ και η επιστροφή σε κανονικές δραστηριότητες γίνεται σε 3-4 μέρες.