Οι διαγνώσεις γονόρροιας και σύφιλης στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών
Τα στοιχεία των τελευταίων ετών δείχνουν ότι σε ορισμένες χώρες οι διαγνώσεις γονόρροιας και σύφιλης βρίσκονται σε έξαρση τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα στη Βρετανία τα ποσοστά γονόρροιας είναι τα υψηλότερα από τότε που ξεκίνησαν τα αρχεία το 1918 ενώ στα άτομα ηλικίας 15-24 ετών, τα ποσοστά σχεδόν διπλασιάστηκαν το 2021 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι διαγνώσεις γονόρροιας αυξήθηκαν σε 82.592 το 2022, μια αύξηση κατά 50% σε σύγκριση με το 2021 και 16% σε σύγκριση με το 2019 (πριν από την πανδημία COVID-19).
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με στοιχεία που είναι διαθέσιμα στον Άτλαντα Επιτήρησης Λοιμωδών Νοσημάτων, το 2021, καταγράφηκαν 46.728 περιπτώσεις γονόρροιας στα 27 κράτη μέλη, με αναλογία ανδρών προς γυναίκες περίπου 5 προς 1.
H γονόρροια
Η γονόρροια ή βλεννόρροια προκαλείται από ένα μικρό στρογγυλό βακτήριο που ονομάζεται γονόκοκκος που μολύνει στους άνδρες την ουρήθρα, τους όρχεις, τον προστάτη και τον πρωκτό ενώ στις γυναίκες μολύνει τον κόλπο, τον τράχηλο, τη μήτρα και τον πρωκτό. Μεταδίδεται από το ένα άτομο στο άλλο κατά τη διάρκεια του σεξ χωρίς προστασία. Χωρίς θεραπεία, προκαλεί πύον ή «στάγδην» από το πέος και έντονο πόνο κατά την ούρηση.
Εάν η μόλυνση εξαπλωθεί στη μήτρα και τις ωοθήκες, αυτό προκαλεί φλεγμονώδη νόσο της πυέλου. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό και κοιλιακό άλγος. Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι ιάσιμη, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες επιπλοκές ακόμη και μετά την υποχώρηση της λοίμωξης -συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων γονιμότητας και μεγαλύτερης πιθανότητας έκτοπης εγκυμοσύνης.
Η γονόρροια αντιμετωπιζόταν εύκολα με αντιβιοτικά, όμως, τα τελευταία δέκα χρόνια, έχουν εντοπιστεί πολλά εξαιρετικά ανθεκτικά στελέχη παγκοσμίως, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη θεραπεία ορισμένων λοιμώξεων. Τα ανθεκτικά στα φάρμακα στελέχη μπορεί να εμφανιστούν όταν μια λοίμωξη αντιμετωπίζεται εν μέρει με λάθος αντιβιοτικό ή εάν ένα άτομο σταματήσει τη θεραπεία πριν η λοίμωξη εξαφανιστεί εντελώς.
H σύφιλη
Η σύφιλη είναι πολύ λιγότερο συχνή από τη γονόρροια, αλλά μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερη βλάβη. Η μόλυνση προκαλείται από ένα μικρό σπειροειδές βακτήριο που ονομάζεται Treponema pallidum. Χωρίς θεραπεία, αυτό το βακτήριο παραμένει στο σώμα και μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές που μπορεί να συμβούν ακόμα και 20 χρόνια μετά τη μόλυνση.
Η σύφιλη προκαλεί τρία στάδια της νόσου. Το πρώτο στάδιο είναι ένα ανώδυνο εξόγκωμα ή έλκος στα γεννητικά όργανα ή στη μολυσμένη περιοχή. Αυτό συνήθως υποχωρεί σε λίγες εβδομάδες. Το δεύτερο στάδιο είναι ένα εξάνθημα σε ολόκληρο το σώμα, μερικές φορές με πονόλαιμο και πρησμένους λεμφαδένες. Αυτά τα συμπτώματα μπορούν επίσης να υποχωρήσουν χωρίς θεραπεία, αν και το άτομο παραμένει μολυσμένο και μολυσματικό. Στο τρίτο στάδιο, η ασθένεια εισέρχεται σε μια λανθάνουσα φάση όπου παραμένει στο σώμα χωρίς να παρουσιάζει συμπτώματα.
Στο 30% των μολυσμένων ατόμων που δεν λαμβάνουν θεραπεία, η ασθένεια μπορεί να επανέλθει μετά από μερικά χρόνια ως τρίτο στάδιο. Αυτό προκαλεί μια σειρά συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των παραμορφώσεων δέρματος και των οστών, νευρικούς πόνους, καρδιακά προβλήματα, κώφωση, τύφλωση, άνοια και άλλα νευρολογικά συμπτώματα όπως δυσκολία στο περπάτημα και ακράτεια. Ευτυχώς, η σύφιλη εξακολουθεί να είναι θεραπεύσιμη χρησιμοποιώντας πενικιλίνη.
Η σύφιλη, η οποία στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ήταν σχεδόν ανύπαρκτη στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχει αυξηθεί σε 8.692 διαγνώσεις το 2022. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφηκαν από 25.000 κρούσματα το 2021. Η Γερμανία ανέφερε τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων με πάνω από 6.700 χιλιάδες, ακολουθούμενη από την Ισπανία με 5.300 χιλιάδες περιπτώσεις.
Γιατί αυξήθηκαν τα ποσοστά;
Οι σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις έχουν αυξηθεί σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ευρώπη. Στις ΗΠΑ τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων αναφέρουν 2,5 εκατομμύρια νέα κρούσματα σύφιλης, χλαμυδίων και γονόρροιας το 2021. Οι μολύνσεις από σύφιλη αυξήθηκαν κατά 28%, φτάνοντας στις 171.000 περιπτώσεις φέρνοντας το σύνολο των κρουσμάτων σε επίπεδα που έχουν να παρατηρηθούν από τη δεκαετία του 1950. Η γονόρροια αναφέρεται επίσης με το υψηλότερο ποσοστό που έχει παρατηρηθεί στις ΗΠΑ από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, με 696.764 περιπτώσεις το 2021.
Δεν είναι απολύτως σαφές γιατί τα ποσοστά σύφιλης και γονόρροιας έχουν αυξηθεί τόσο γρήγορα σε ορισμένες χώρες τα τελευταία χρόνια. Εν μέρει μπορεί να οφείλεται στην «ανάκαμψη» από τους περιορισμούς των ετών της πανδημίας και στο γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν ήταν σε θέση να έχουν εύκολη πρόσβαση στη διάγνωση και τη θεραπεία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Οι νέοι μπορεί επίσης να έχουν χάσει τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας και μπορεί να μην ξέρουν πώς να προστατευτούν σωστά από τις σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες. Ένας άλλος λόγος είναι ότι υπάρχει πραγματικά έλλειψη ευαισθητοποίησης σχετικά με το εύρος αυτού του προβλήματος. Οι ασθενείς δεν ζητούν να υποβληθούν σε εξετάσεις και οι γιατροί δεν κάνουν αρκετά τεστ ως μέρος της πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Πηγή: Έντυπο «Περί Υγείας»