Σταύρος Τσιριγωτάκης: «Σπάμε τον πολύπλοκο κώδικα των παθήσεων του θυρεοειδούς»

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα δεν εξαντλούνται  σε μια ή δύο και η λίστα είναι μακριά και πολύπλοκη. Υπάρχουν παθήσεις που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του και παθήσεις που έχουν να κάνουν με τη μορφολογία του, όπου εδώ εντάσσονται και τα ύπουλα κακοήθη νοσήματα. Ο Χειρουργός Θυρεοειδούς Σταύρος Τσιριγωτάκης μάς υπενθυμίζει ότι το ετήσιο check up της υγείας πρέπει να περιλαμβάνει αιματολογικό έλεγχο των θυρεοειδικών ορμονών και υπερηχογράφημα θυρεοειδούς, για να είναι πλήρες.

Σταύρος Τσιριγωτάκης,
Χειρουργός Θυρεοειδούς,  Διευθυντής Τμήματος Χειρουργικής Θυρεοειδούς ΙΑΣΩ

Συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου

– Πόσες μπορεί να είναι οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα;

Υπάρχει μια πληθώρα παθήσεων που σχετίζεται με τον θυρεοειδή αδένα. Κάποιες από αυτές έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του αδένα όπως ο υποθυρεοειδισμός &  και ο υπερθυρεοειδισμός και κάποιες άλλες έχουν να κάνουν με τη μορφολογία του, όταν δηλαδή ο αδένας είναι πολύ μεγάλος σε διαστάσεις ή υποκρύπτει κακοήθεια.

– Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του θυρεοειδή;

Ο καρκίνος του θυρεοειδή είναι ένας ‘’ύπουλος καρκίνος’’, καθώς δεν δίνει συμπτώματα τουλάχιστον στα αρχικά στάδια. Μόνο αν ελεγχόμαστε τακτικά μπορούμε  να τον διαγνώσουμε έγκαιρα. Οι κακοήθειες του θυρεοειδούς έχουν τη μεγαλύτερη αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης τους από όλες τις άλλες κακοήθειες, ειδικά μετά το πυρηνικό ατύχημα του Τσέρνομπιλ. Έτσι ο καρκίνος του θυρεοειδή είναι ο πρώτος σε συχνότητα εμφάνισης καρκίνος στις έφηβες και τις πολύ νέες γυναίκες ηλικίας 15 έως 29 ετών και ο δεύτερος πιο συχνός (μετά από τον καρκίνο του μαστού) για γυναίκες ηλικίας 30 έως 39 ετών. Η συχνότητα εμφάνισης του θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Υπολογίζεται ότι 1,2 % του συνόλου των ανδρών και γυναικών θα διαγνωστούν με καρκίνο θυρεοειδούς σε κάποια φάση της ζωής τους. Στην πατρίδα μας το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 126.000 άτομα»

– Πόσες παθήσεις χρειάζονται χειρουργική αντιμετώπιση;

Σε αρκετές περιπτώσεις ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί. Αυτές περιλαμβάνουν την ύπαρξη βρογχοκήλης και καταδυώμενης βρογχοκήλης στο θώρακα, υπερθυρεοειδισμού που χρειάζεται θυρεοειδεκτομή, τοξικής βρογχοκήλης, πολυοζώδους βρογχοκήλης, καρκίνου του θυρεοειδούς που χρειάζεται μόνο θυρεοειδεκτομή και καρκίνου του θυρεοειδούς που χρειάζεται αφαίρεση των λεμφαδένων. Επίσης νέα επέμβαση απαιτείται  όταν δεν ήταν επιτυχημένη η πρώτη επέμβαση που διενεργήθηκε αλλού και έμεινε μεγάλο υπόλειμμα ή όταν δεν αφαιρέθηκαν οι λεμφαδένες στην αρχική επέμβαση ή υποτροπίασε ο καρκίνος. Χειρουργούμε επίσης εκ νέου την τοξική βρογχοκήλη, όταν δεν ήταν επιτυχημένη η αρχική επέμβαση που διενεργήθηκε αλλού και δεν αφαιρέθηκε πλήρως ο θυρεοειδής και η νόσος υποτροπίασε και τα σύνδρομα οικογενειακού καρκίνου του θυρεοειδούς.

– Υπάρχουν περιπτώσεις που ο ασθενής μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με φαρμακευτική αγωγή;

Ναι στις διαταραχές των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3, Τ4), που σχετίζονται με υπο-λειτουργία του αδένα ή υπερ-λειτουργία του αδένα. Επίσης, η  ύπαρξη όζων στο θυρεοειδή είναι πολύ συχνό φαινόμενο, αλλά στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι όζοι είναι καλοήθεις και δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Όλες οι άλλες διαταραχές-πλην αυτών που απαιτούν χειρουργική επέμβαση- ρυθμίζονται συνήθως με τη λήψη ενός δισκίου.

– Οι επεμβάσεις του θυρεοειδή έχουν υψηλό βαθμό δυσκολίας;

Οι επεμβάσεις του θυρεοειδούς χρειάζονται πολύ εξειδικευμένους και έμπειρους χειρουργούς. Επίσης απαιτούν διεπιστημονική συνεργασία πολλών διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων και τεχνολογία αιχμής, στην διάθεση του έμπειρου χειρουργού. Πλέον οι επεμβάσεις διενεργούνται με σύγχρονη και ελάχιστα επεμβατική τεχνική, με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα για τον ασθενή, χωρίς να υποφέρει από πόνους μετά την επέμβαση. Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο το πρώτο βράδυ μετά την επέμβαση για παρακολούθηση και για να υποβληθεί σε εξετάσεις αίματος την επόμενη ημέρα. Συνήθως δεν πονάει καθόλου, αλλά αυτό που μπορεί να αισθάνεται είναι μια ενόχληση στον αυχένα. Ο ασθενής μιλάει αμέσως μετά την επέμβαση, η διατροφή του την ίδια μέρα της επέμβασης είναι σχεδόν ελεύθερη και την επόμενη ημέρα έχει, συνήθως, γρήγορη επάνοδο στις καθημερινές του δραστηριότητες.

– Ποιες είναι οι πιο συχνά διενεργούμενες επεμβάσεις;

Η ελάχιστα επεμβατική θυρεοειδεκτομή διενεργείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, αφού το μέγεθος του θυρεοειδούς ή των όζων, από μόνο του, δεν αποτελεί εμπόδιο για τους χειρουργούς μας, ώστε να διενεργήσουν την ελάχιστα επεμβατική θυρεοειδεκτομή. Επίσης πραγματοποιείται ολική θυρεοειδεκτομή, λεμφαδενικός καθαρισμός (αφαίρεση λεμφαδένων) κεντρικός ή/και πλάγιος, ανάλογα με το πρόβλημα που υπάρχει. Συχνά γίνονται διορθωτικές επανεπεμβάσεις όταν η αρχική επέμβαση δεν ήταν επιτυχημένη ή όταν υποτροπίασε ο καρκίνος. Στην χειρουργική φαρέτρα επίσης υπάρχει η παραθυρεοειδεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων παραθυρεοειδών, ανάλογα με το είδος του υπερπαραθυρεοειδισμού.

– Αντιλαμβανόμαστε ότι απαιτεί συχνά διορθωτική επέμβαση προηγούμενων «ατελών» επεμβάσεων. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Να τονίσουμε καταρχάς ότι τόσο η αξιολόγηση όσο και η θεραπεία αυτών των παθήσεων είναι αρκετά περίπλοκη και γίνεται καλύτερα σε κέντρα σύγχρονα με μεγάλη εμπειρία και πλήρως εξοπλισμένα. Για παράδειγμα πολλές φορές μετά τη διενέργεια της επέμβασης για καρκίνο θυρεοειδούς, απαιτείται θεραπεία με ραδιενεργό Ιώδιο, που προϋποθέτει την ύπαρξη Τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής, όπου γίνεται αυτή η θεραπεία, με θωρακισμένους θαλάμους για τη θεραπευτική χορήγηση ραδιοϊσοτόπων (όπως Ι-131). κ.λ.π.). Ασθενείς με διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς – νόσημα ιδιαίτερα συχνό στην Ελλάδα- έχουν ανάγκη την  συνεργασία πολλών διαφορετικών τμημάτων. Οι πολυεπιστημονικές συσκέψεις απαιτούνται για να συζητηθούν περίπλοκες περιπτώσεις καρκίνου. Επιπλέον η εφαρμογή καινοτόμων τεχνικών στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική θυρεοειδεκτομή, αλλά και στη διάγνωση (όπως είναι ο μοριακός έλεγχος θυρεοειδικών όζων), καθώς  και στην απεικόνιση (όπως το υπερηχογράφημα με παρακέντηση FNA αλλά και η χαρτογράφηση η οποία διενεργείται από εξειδικευμένο ακτινοδιαγνώστη).

Πηγή: Έντυπο «Περί Υγείας»