Στέλιος Λουκίδης: Να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα και η πρόσβαση σε φάρμακα για το άσθμα για όλους σε όλες τις χώρες
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, κ. Στέλιος Λουκίδης εξηγεί τα συμπτώματα του άσθματος, δίνει συμβουλές για την αντιμετώπισή του και στέλνει το μήνυμα ότι θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα φροντίδας για όλους.
Συνέντευξη στην Αφροδίτη Ντάικου
Τι προκαλεί το άσθμα; Μπορεί να έχω άσθμα και να μη το γνωρίζω;
Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης αναπνευστική πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται από ετερογένεια, από τη διακύμανση συμπτωμάτων και λειτουργικών διαταραχών καθώς και από την αναστρεψιμότητα μετά από θεραπευτική αγωγή. Οι αιτιολογικοί του παράγοντες αφορούν την ύπαρξη αλλεργικού υποστρώματος, συγκεκριμένες ιογενείς λοιμώξεις στη παιδική ηλικία, κληρονομικότητα, η καπνισματική συνήθεια γονέων κλπ.
Επηρεάζει περισσότερο τους ενήλικες ή τα παιδιά; Στην Ελλάδα γνωρίζουμε πόσοι είναι οι πάσχοντες; Πώς γίνεται η διάγνωση του άσθματος; Ποια είναι τα συμπτώματα και πώς θεραπεύεται;
Αφορά ένα ευρύ φάσμα ηλικιών που περιλαμβάνει ενήλικες και παιδιά. Στη παιδική ηλικία όμως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί διότι η συμπτωματολογία μπορεί να μιμείται και όχι να είναι άσθμα. Σύμφωνα με την επιδημιολογική έρευνα της Ομάδας Άσθματος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας του 2011, 8,6% του γενικού πληθυσμού στην Ελλάδα έχει άσθμα.
Το άσθμα εκδηλώνεται συνήθως με παρατεινόμενο βήχα, συριγμό, βάρος στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί έχουν εποχική κατανομή (συνήθως άνοιξη-φθινόπωρο) ή να παρατηρούνται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου και είναι μεταβαλλόμενα σε ένταση. Στο 50-60% περίπου των ασθενών με άσθμα υπάρχει συσχέτιση με την αλλεργία. Η διάγνωση του άσθματος βασίζεται στο ιστορικό των αναπνευστικών συμπτωμάτων. Η τεκμηρίωση γίνεται με την ανεύρεση σημαντικής αναστρεψιμότητας στη σπιρομέτρηση. Η σπιρομέτρηση είναι μια εξέταση που αξιολογεί την δύναμη της εκπνοής και εξετάζει αν η χορήγηση ενός φαρμάκου που διευρύνει τους αεραγωγούς (σωλήνες με τους οποίους αναπνέουμε) αυξάνει σημαντικά αυτή την εκπνευστική δύναμη. Σημαντικό ρόλο στη διαγνωστική προσέγγιση έχουν και οι δοκιμασίες βρογχικής πρόκλησης που ελέγχουν ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του άσθματος που είναι η βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Τι ακριβώς εκφράζει η βρογχική υπεραντιδραστικότητα? Μια ειδική ή/και μη ειδική αντίδραση των βρόγχων σε ειδικά ερεθίσματα. Αντίδραση που καταλήγει σε περιορισμό της ροής των αεραγωγών. Πότε χρησιμοποιείται? Όταν η κλινική συμπτωματολογία είναι ασαφής, στο χρόνιο βήχα που δεν έχει τεκμηριωμένη διάγνωση καθώς και σε ειδικούς τύπους άσθματος όπως το άσθμα άσκησης.
Η θεραπεία περιλαμβάνει γενικά και ειδικά μέτρα και έχει σαν στόχο τον έλεγχο της νόσου. Ο έλεγχος της νόσου χαρακτηρίζεται από απουσία συμπτωμάτων, έλλειψη νυχτερινών αφυπνίσεων, μη συχνή χρήση ανακουφιστικής αγωγής και καλή ποιότητα ζωής με δυνατότητα συμμετοχής στις καθημερινές δραστηριότητες. Στα γενικά μέτρα ανήκουν η αποφυγή των αλλεργιογόνων και της έκθεσης σε δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες και ερεθιστικούς παράγοντες όπως το κάπνισμα. Στα ειδικά περιλαμβάνονται φάρμακα που συνήθως χορηγούνται με τη μορφή εισπνοών και διακρίνονται σε ανακουφιστικά και ρυθμιστικά. Η βάση της ρυθμιστικής θεραπείας του άσθματος είναι η εισπνεόμενη κορτιζόνη που θα πρέπει να λαμβάνεται σε επαρκή δόση καθημερινά από όλους τους ασθενείς με επίμονο άσθμα. Φαίνεται ότι ο συνδυασμός της μαζί με ένα μακράς δράσης βρογχοδιασταλτικό αποτελεί τη πιο αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο και υπάρχουν διαθέσιμα στο εμπόριο σκευάσματα που περιέχουν συνδυασμό των δυο φαρμάκων. Ο συνδυασμός Στις βαρύτερες μορφές της νόσου απαιτούνται υψηλότερες δόσεις φαρμάκων και περαιτέρω εντατικοποίηση της θεραπείας. Σε επιλεγμένες ομάδες ασθενών με σοβαρό άσθμα μπορεί να απαιτηθεί η χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων όπως η αντι-IgE και η αντι-IL-5, αντι IL–R.
Ως πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας ποιος είναι ο στόχος της δράσης σας και πώς τελικά θα προάγουμε αυτό το μήνυμα;
Ας κρατήσουμε το μήνυμα της Παγκόσμιας πρωτοβουλίας για το άσθμα GINA: “Φροντίδα για το άσθμα για όλους”. Το μεγαλύτερο μέρος της επιβάρυνσης της νοσηρότητας και της θνησιμότητας από το άσθμα εμφανίζεται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Ας πείσουμε λοιπόν τους επικεφαλής φορέων υγειονομικής περίθαλψης να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα και την πρόσβαση σε αποτελεσματικά φάρμακα σε όλες τις χώρες.
ΠΗΓΗ: Έντυπο “Περί Υγείας”