Νευροκαρδιολογία στην πράξη: Πρόληψη και αντιμετώπιση της άνοιας σε καρδιοπαθείς
Σχεδόν στο ένα πέμπτο των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια κρύβεται άνοια, η οποία φαίνεται να επιβαρύνει περισσότερο τους άντρες παρά τις γυναίκες, όπως εξηγεί η επίκουρη καθηγήτρια Καρδιολογίας Καρδιακής Ανεπάρκειας του ΕΚΠΑ, Χριστίνα Χρυσοχόου.
Η καθηγήτρια παραχώρησε συνέντευξη στο Πρακτορείο FM και στην Τάνια Μαντουβάλου, με αφορμή ομιλία της με τίτλο «Άνοια, το παραγνωρισμένο τελικό σημείο της καρδιοπάθειας» στο 3ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο «CardioDialogues», που διοργάνωσε πριν από λίγες εβδομάδες στην Αθήνα το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιαγγειακών Παθήσεων, σε συνεργασία με τις Καρδιολογικές Κλινικές του Κωνσταντοπουλείου Γ.Ν. Νέας Ιωνίας, του Γ.Ν. «Ασκληπιείου Βούλας», του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας και της Ευρωκλινικής Αθηνών.
Σχετικά με τη σύνδεση της άνοιας με το καρδιαγγειακό, η κ. Χρυσοχόου τονίζει: «Υπάρχουν πολλαπλά αίτια. Το πρώτο είναι μικρά εγκεφαλικά που γίνονται στην κυκλοφορία του εγκεφάλου, οπότε φράζονται περιοχές που έχουν να κάνουν με τη γνωσιακή ικανότητα, όσο και με την ικανότητα συναισθήματος. Τα εγκεφαλικά αυτά μπορεί να οφείλονται σε κολπική μαρμαρυγή, θρόμβο, διαταραχή της ροής του αίματος, ή ακόμα και σε μικρές εμβολές που γίνονται επιτόπια πάνω στα εγκεφαλικά αγγεία και να φράζουν έτσι τμήματα της κυκλοφορίας. Αλλά υπάρχει και άλλος μηχανισμός, ο οποίος φαίνεται να έχει σχέση με τη χαμηλή καρδιακή παροχή που έχουν οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Αυτοί οι ασθενείς μπορεί να εμφανίζουν χαμηλότερη παροχή αίματος, η οποία όμως επηρεάζει πάρα πολλά όργανα, μεταξύ των οποίων και τον εγκέφαλο. Οπότε η χαμηλότερη οξυγόνωση του εγκεφάλου επιφέρει γνωσιακές διαταραχές και διαταραχές συναισθήματος. Επίσης υπάρχουν οι αρρυθμίες, η υπέρταση, αλλά και φλεγμονώδεις παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στη συσσώρευση αιμοπεταλίων, στη δημιουργία θρόμβων ή ακόμη και διαταραχών στην κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή».
Όσον αφορά την πρόληψη, η καθηγήτρια υπογραμμίζει: «Η πρόληψη έχει σχέση και με την πρόληψη για εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας, όπως και με την πρόληψη για τις επιπλοκές της καρδιακής ανεπάρκειας. Άρα, η έγκαιρη διάγνωση του καρδιαγγειακού νοσήματος και η χορηγούμενη φαρμακευτική αγωγή μπορεί να προλάβει και την άνοια. Επίσης, αν υπάρχει γενετική προδιάθεση σε άνοια, όπως αυξημένη εναπόθεση αμυλοειδούς, με έγκαιρη διάγνωση και λήψη φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να επιβραδυνθεί σημαντικά η εξέλιξη».
Η πρώιμη έναρξη καρδιαγγειακής νόσου φαίνεται να συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας πριν από τα 65 έτη. «Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει σε αγγειακή άνοια, καθώς η μειωμένη λειτουργία της καρδιάς μειώνει την παροχή αίματος και οξυγόνου στον εγκέφαλο. Είναι πολύ σωστή η παρατήρηση και φαίνεται να συνδέεται. Έχει μάλιστα σχέση με το γεγονός ότι υπάρχει μία προϊούσα αθηροσκλήρυνση, οπότε όπως πάσχουν όλα τα αγγεία του σώματος, έτσι πάσχουν και τα αγγεία της αιμάτωσης του εγκεφάλου. Άρα, αν υπάρχει πρώιμη αθηροσκλήρυνση αποτελεί και αυτή έναν επιβαρυντικό παράγοντα, για μικρά εμβολικά επεισόδια, που μπορεί να γίνουν στα αγγεία του εγκεφάλου και να δημιουργούν διαταραχές συναισθηματικές, γνωστικές, κατανόησης και μνήμης».
Όσον αφορά τη συνεργασία καρδιολόγων με νευρολόγους, η κ. Χρυσοχόου επισημαίνει: «Σε σημαντικό βαθμό. Στο δικό μας νοσοκομείο, στο Ιπποκράτειο, έχουμε την τύχη να έχουμε εξαιρετική συνεργασία με τους νευρολόγους και μάλιστα έχουμε και τμήμα Νευροκαρδιολογίας. Που σημαίνει ότι παρακολουθούμε τους ασθενείς που πιστεύουμε ότι έχουν μικτά καρδιολογικά και νευρολογικά προβλήματα, ή καταστάσεις καρδιολογικές που εκφράζονται πίσω από κάποιο νευρολογικό νόσημα».