Τι σημαίνει ο βήχας που επιμένει στα παιδιά και πότε να ζητήσετε βοήθεια

Ένας παιδικός βήχας που επιμένει για εβδομάδες μπορεί να ανησυχήσει τους γονείς, ειδικά όταν επηρεάζει τον ύπνο, τη σχολική απόδοση ή εμφανίζεται ανεξήγητα.

Ο βήχας λειτουργεί ως φυσιολογικό αντανακλαστικό προστασίας των αεραγωγών, αλλά όταν διαρκεί πέρα από μερικές εβδομάδες, μπορεί να κρύβει ερεθισμό, φλεγμονή ή υπερευαισθησία του αναπνευστικού συστήματος.

Παρακάτω παρουσιάζονται οι συχνότερες αιτίες του επίμονου βήχα στα παιδιά:

1. Ερεθισμός των αεραγωγών μετά από ιό

Μετά από κρυολόγημα, γρίπη ή άλλη ιογενή λοίμωξη, η φλεγμονή των αεραγωγών μπορεί να παραμείνει για εβδομάδες, ακόμα κι όταν άλλα συμπτώματα έχουν υποχωρήσει. Τα παιδιά μπορεί να βήχουν όταν:

• Γελούν

• Τρέχουν

• Παίζουν

• Ξαπλώνουν τη νύχτα

• Μεταβαίνουν από ζεστή σε κρύα ατμόσφαιρα

Συνήθως η κατάσταση βελτιώνεται από μόνη της, αλλά η αξιολόγηση από παιδίατρο είναι απαραίτητη εάν ο βήχας διαρκέσει πάνω από έναν μήνα.

2. Αλλεργίες και αλλεργική ρινίτιδα

Οι αλλεργίες προκαλούν φλεγμονή στη μύτη και τους ανώτερους αεραγωγούς, με αποτέλεσμα:

• Συνεχή καθάρισμα του λαιμού

• Νυχτερινό βήχα

• Οπισθορρινική έκκριση

• Επαναλαμβανόμενο ξηρό βήχα

Συχνές αιτίες στην παιδική ηλικία είναι οι εποχιακές αλλεργίες, τα ακάρεα σκόνης, τα κατοικίδια και η μούχλα.

3. Άσθμα ή υπεραντιδραστικότητα των αεραγωγών

Το άσθμα αποτελεί μια από τις πιο συχνές αιτίες χρόνιου βήχα. Σε μερικά παιδιά, ο βήχας είναι το κύριο ή το μοναδικό σύμπτωμα, γνωστό ως «άσθμα τύπου βήχα». Τα συχνότερα σημάδια περιλαμβάνουν:

• Βήχα τη νύχτα

• Βήχα κατά τη διάρκεια ή μετά την άσκηση

• Συριγμό

• Σφίξιμο στο στήθος

• Δύσπνοια

Το οικογενειακό ιστορικό άσθματος, εκζέματος ή αλλεργιών αυξάνει τον κίνδυνο.

4. Οπισθορρινική έκκριση από προβλήματα με τα ιγμόρεια

Η βλέννα που στάζει από τα φλεγμονώδη ιγμόρεια μπορεί να προκαλεί:

• Συχνό καθάρισμα του λαιμού

• Βήχα με «υγρό ήχο» τη νύχτα

• Πρωινό βήχα

Συνήθως οφείλεται σε λοιμώξεις ή αλλεργίες.

5. Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Το οξύ του στομάχου μπορεί να ερεθίσει τους αεραγωγούς, ειδικά κατά τη νύχτα, προκαλώντας:

• Ξηρό βήχα

• Βραχνή φωνή

• Πονόλαιμο το πρωί

• Δυσφορία στο στήθος

Στα μικρότερα παιδιά, ο βήχας εμφανίζεται συχνά χωρίς την κλασική καούρα.

6. Περιβαλλοντικοί ερεθιστικοί παράγοντες

Η έκθεση σε καπνό, ρύπανση, αρωματικά προϊόντα ή καθαριστικά μπορεί να παρατείνει τον βήχα. Η μείωση της έκθεσης συνήθως βελτιώνει τα συμπτώματα.

7. Κοκκύτης

Ο κοκκύτης αρχίζει σαν κρυολόγημα και εξελίσσεται σε παρατεταμένες κρίσεις βήχα, συχνά με χαρακτηριστικό ήχο ή εμετό. Ο εμβολιασμός μειώνει αλλά δεν εξαλείφει πλήρως τον κίνδυνο.

8. Βήχας από συνήθεια

Μερικά παιδιά παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενο βήχα χωρίς ιατρική αιτία. Αυτός ο «βήχας από συνήθεια» εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια του ύπνου και μπορεί να επιδεινωθεί από άγχος ή προσοχή.

Προειδοποιητικά σημάδια άσθματος

Η έγκαιρη αναγνώριση είναι κρίσιμη. Βασικά σημάδια:

• Βήχας τη νύχτα ή νωρίς το πρωί

• Βήχας κατά τη διάρκεια ή μετά το παιχνίδι

• Συριγμός

• Περίοδοι γρήγορης αναπνοής

• Σφίξιμο στο στήθος ή «δεν μπορώ να πάρω ανάσα»

• Βήχας από κρύο αέρα, γέλιο ή αλλεργιογόνα

• Βελτίωση με φάρμακα για το άσθμα

Πότε να ζητήσετε ιατρική φροντίδα

Οι γονείς πρέπει να επικοινωνήσουν με παιδίατρο αν ο βήχας:

• Διαρκεί πάνω από τρεις εβδομάδες

• Προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή

• Συνοδεύεται από πυρετό

• Διαταράσσει τον ύπνο ή το σχολείο

• Εμφανίζεται με συριγμό ή σφίξιμο στο στήθος

• Συμβαίνει μετά από πνιγμό ή ξένο σώμα

• Συνδέεται με κακή αύξηση βάρους ή κόπωση

Η έγκαιρη αξιολόγηση βοηθά στην αναγνώριση άσθματος, αλλεργιών ή λοιμώξεων.

Συμπέρασμα

Ένας επίμονος βήχας στα παιδιά δεν είναι ασυνήθιστος, αλλά όταν διαρκεί εβδομάδες, μπορεί να υποδηλώνει αλλεργίες, μετα-ιογενή ερεθισμό, προβλήματα ρινικών κόλπων, περιβαλλοντικούς παράγοντες ή άσθμα. Η έγκαιρη αναγνώριση των προειδοποιητικών σημείων βοηθά τους γονείς να παρέμβουν εγκαίρως και να αποτρέψουν την επιδείνωση της φλεγμονής των αεραγωγών.