Έκκληση για δράση κατά της υπογονιμότητας από Ιατρικούς Συλλόγους

Με στόχο την ανάδειξη της υπογεννητικότητας ως μείζον εθνικό ζήτημα, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ) υπέγραψε κοινή διακήρυξη με Ιατρικούς Συλλόγους από την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιταλία.

Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της Επιστημονικής Ημερίδας με θέμα «Γονιμότητα, Υπογεννητικότητα και Στήριξη της Οικογένειας – Μια Εθνική Στρατηγική: Ανησυχίες – Προβληματισμοί – Πρόληψη», η οποία πραγματοποιήθηκε στην Τήνο στις 15 Ιουνίου 2025, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας.

Η Ημερίδα, η οποία σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία, διοργανώθηκε από το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων, την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής και το Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης Ποιότητας και Τεχνολογίας στην Υγεία, υπό την αιγίδα του ΙΣΑ.

Η υπογονιμότητα, ένα πρόβλημα που επηρεάζει περίπου ένα στα πέντε ζευγάρια, έχει σοβαρές κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές προεκτάσεις. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι, με αφορμή τη δημογραφική κάμψη της χώρας, τονίζουν την ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις από την Πολιτεία. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η τελευταία φορά που καταγράφηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού ήταν το 2010. Έκτοτε, η μείωση άγγιξε το 45% σε βάθος δεκαετίας, με τους θανάτους να υπερβαίνουν κατά πολύ τις γεννήσεις και τη γήρανση του πληθυσμού να καθιστά την Ελλάδα μία από τις πλέον ηλικιωμένες κοινωνίες στην Ευρώπη.

Τη διακήρυξη συνυπέγραψαν οι πρόεδροι των Ιατρικών Συλλόγων Αθηνών (Γ. Πατούλης), Ρώμης (Antonio Magi), Κύπρου (Πέτρος Αγαθαγγέλου), Κυκλάδων (Παναγιώτα Βούλγαρη), Κω (Κατερίνα Γαβαλά), Μυτιλήνης (Παναγιώτης Προβέτζας), Λήμνου (Ελένη Φαρμάκη), Καλύμνου (Γεράσιμος Αποστολάτος) και του Συλλόγου Ελλήνων & Κυπρίων Ιατρών Ρώμης (Δημήτριος Βαρβάρας).

Οι πρόεδροι των Συλλόγων εξέφρασαν έντονη ανησυχία για την υπογεννητικότητα, την οποία χαρακτήρισαν «σοβαρή εθνική απειλή» με μακροπρόθεσμες συνέπειες στην κοινωνία και την οικονομία.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις επιπτώσεις που καταγράφονται σε νησιωτικές και παραμεθόριες περιοχές, όπου το φαινόμενο της πληθυσμιακής αποψίλωσης λαμβάνει και διαστάσεις εθνικής σημασίας, λόγω της απειλής στη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών.

Ο πρόεδρος του ΙΣΑ, Γιώργος Πατούλης, δήλωσε:

«Η υπογεννητικότητα είναι μια σιωπηλή εθνική κρίση που απαιτεί εθνική στρατηγική, με παρεμβάσεις πρόληψης, ενημέρωσης και στήριξης των νέων ζευγαριών. Ειδικά στις ακριτικές περιοχές της Ελλάδας, οι νέοι άνθρωποι στερούνται συχνά της πρόσβασης σε εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, πρόληψης και ενημέρωσης, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη εθνικού σχεδιασμού. Ο ΙΣΑ πρωτοστατεί σε αυτή την προσπάθεια και ενώνουμε δυνάμεις με τους επιστημονικούς φορείς, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών για να φέρουμε το θέμα στο προσκήνιο εκεί που του αξίζει».

Στην κοινή διακήρυξη, οι Ιατρικοί Σύλλογοι προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα προς την Πολιτεία:

1. Οικονομικά κίνητρα και φορολογικές ελαφρύνσεις σε νέα ζευγάρια και πολύτεκνες οικογένειες.

2. Κάλυψη των θεραπειών υπογονιμότητας από τα ασφαλιστικά ταμεία και ίδρυση σύγχρονων, περιφερειακών κέντρων αναπαραγωγικής ιατρικής.

3. Στήριξη μέσω συμβουλευτικών και ψυχολογικών υπηρεσιών, με έμφαση στις νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές.

4. Ενίσχυση πολιτικών συμφιλίωσης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, όπως διευρυμένες άδειες γονέων, ευέλικτα ωράρια και δομές παιδικής φροντίδας.

5. Διοργάνωση εθνικής εκστρατείας ευαισθητοποίησης, για την ανάδειξη της σημασίας της οικογένειας και της υπογονιμότητας ως κοινωνικού ζητήματος.