Η κλιματική αλλαγή θα φέρει πανδημίες
Γράφει η Αφροδίτη Ντάικου
«Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τη δημόσια υγεία », λέει η Christine Johnson, εμπειρογνώμων στον τομέα των λοιμωδών νοσημάτων.
Οι εστίες μολύνσεων, από όπου λέγεται ότι ξεκίνησε και ο νέος κορωνοϊός, θα μπορούσαν να γίνουν πιο συνηθισμένες, καθώς η αλλαγή του κλίματος αναγκάζει τα ζώα και τους ανθρώπους να ζουν σε στενότερη γειτνίαση, σύμφωνα με ειδικούς μολυσματικών ασθενειών.
Οι ασθένειες έχουν ήδη εξαπλωθεί από την άγρια ζωή στους ανθρώπους, λέει η Christine Johnson, διευθύντρια στο One Health Institute του UC Davis στην Καλιφόρνια, προσθέτοντας ότι περίπου το 75% των ιών που μολύνουν τους ανθρώπους προέρχονται από ζώα και έντομα.
Ωστόσο πιστεύει ότι καθώς η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται, τα κρούσματα -όπως ο νέος κορωνοϊός – θα γίνονται ολοένα και συχνότερα.
Ο κορωνοϊός, γνωστός σήμερα ως COVID-19, έχει συνδεθεί με νυχτερίδες στην επαρχία Χουμπέι της Κίνας και σύμφωνα με πληροφορίες μεταδόθηκε στον άνθρωπο σε μια αγορά στην Wuhan τον Δεκέμβριο του 2019.
Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις COVID-19 σε όλο τον κόσμο, χιλιάδες κρούσματα και 1.381 άτομα απεβίωσαν από την Παρασκευή, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Με την αστική εξάπλωση και τη μεγέθυνση των πληθυσμών, τα άγρια ζώα αναγκάζονται να κινούνται πιο κοντά στους ανθρώπους, αναφέρει η Johnson. Η αυξημένη επαφή μεταξύ ζώων και ανθρώπων επιτρέπει τη μετάδοση των νόσων και συνάμα τη διάδοσή τους.
“Παρατηρούμε πως τα τρωκτικά που ζούσαν σε πιο παρθένες περιοχές μετακινούνται σε καλλιέργειες και τώρα εκτίθενται σε ανθρώπους που εργάζονται στη γεωργία ή μετακινούνται σε σπίτια των ανθρώπων … για καταφύγιο”, δήλωσε η Johnson στην πετυχημένη, καναδική εκπομπή (Day 6) του Brent Bambury.
“Όταν πρόκειται για αναδυόμενες λοιμώδεις ασθένειες, ανησυχούμε για μολύνσεις που μπορούμε να κολλήσουμε άμεσα μέσω της επαφής με την άγρια πανίδα”.
Οι ιοί μπορούν να μεταδοθούν μέσω τσιμπήματος ζώων ή εντόμων, καθώς και αερομεταφερόμενων παθογόνων παραγόντων.
Με την αύξηση της θερμοκρασίας τα κουνούπια και άλλα έντομα που μεταφέρουν ασθένειες, όπως η ελονοσία, μπορούν να ταξιδέψουν σε περιοχές που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν λόγω του κρύου.
“Καθώς οι κλιματικές συνθήκες μεταβάλλονται μέσα από αυξημένες περιόδους θέρμανσης, [ή] αλλαγές στις βροχοπτώσεις, έχουμε ήδη αρχίσει να βλέπουμε αλλαγές στις μετακινήσεις των κουνουπιών, μερικά από τα οποία είναι γνωστό ότι είναι φορείς παθογόνων μικροβίων που επηρεάζουν τους ανθρώπους”, δήλωσε η Johnson.
Το COVID-19 δεν είναι η πρώτη ασθένεια που μεταδίδεται από ζώα σε ανθρώπους τα τελευταία 20 χρόνια. Η έκρηξη του SARS το 2002 μεταδόθηκε από τις νυχτερίδες σε άλλα ζώα, συμπεριλαμβανομένης της γάτας, πριν μολυνθούν άνθρωποι στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ της νότιας Κίνας.
Η κλιματική αλλαγή είναι θέμα δημόσιας υγείας
Κατά την τελευταία δεκαετία, η Johnson εξειδικεύτηκε στις νεοεμφανιζόμενες μολυσματικές ασθένειες ως διευθύντρια του PREDICT, ενός έργου που χρηματοδοτήθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Πολιτειών για τη Δημόσια Ανάπτυξη.
«Ανακαλύψαμε πάνω από 1.000 ιούς που δεν ήταν γνωστοί στον άνθρωπο», δήλωσε η Johnson. “Ήταν μια μεγάλη προσπάθεια να επικεντρωθούμε σε ιούς που πιθανολογούμε ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια πιθανή πανδημία”.
Περίπου 100 από τις αναδυόμενες ασθένειες που ανακαλύφθηκαν στο πρόγραμμα PREDICT ήταν στην οικογένεια των κορωνοϊών και ταξίδευαν μεταξύ των θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένων των νυχτερίδων.
“Υπάρχουν εκατοντάδες και εκατοντάδες κορωνοϊοί σε είδη θηλαστικών και είδη πτηνών”, δήλωσε η Johnson. “Τα είδη είχαν πάντα αυτούς τους ιούς και δεν είχαν μεταπηδήσει στους ανθρώπους.”
Τα στελέχη του κορωνοϊού που ζουν σε άγρια ζώα μετατρέπονται σε εστία μόλυνσης όταν μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο, όπως φαίνεται και στη νέα εστία του κορωνοϊού. Η Johnson πιστεύει ότι ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της μετάδοσης των ασθενειών.
“Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τη δημόσια υγεία”, δήλωσε η Johnson. «Νομίζω ότι οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο την εξάρτησή μας από το περιβάλλον».