
Κίνδυνος στους Εφήβους: Η Μείωση Χρήσης Προφυλακτικών στις Σεξουαλικές Σχέσεις
Η μείωση της χρήσης προφυλακτικού από τους εφήβους τα τελευταία χρόνια αποτελεί μία από τις πιο ανησυχητικές τάσεις στην Ευρώπη και άλλες περιοχές του κόσμου. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα ποσοστά σεξουαλικών επαφών χωρίς προστασία αυξάνονται, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των νέων και την κοινωνία στο σύνολό της. Ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι η έλλειψη προστασίας αυξάνει τον κίνδυνο σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) και μη προγραμματισμένων εγκυμοσυνών.
Μείωση Χρήσης Προφυλακτικού: Σοβαρές Επιπτώσεις για τη Δημόσια Υγεία
Τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο ΠΟΥ από έφηβους ηλικίας 15 ετών σε 42 χώρες της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας είναι ανησυχητικά. Η έρευνα ανέδειξε ότι το ποσοστό των αγοριών που χρησιμοποίησαν προφυλακτικό κατά την πιο πρόσφατη σεξουαλική τους επαφή έπεσε από το 70% το 2014 στο 61% το 2022. Αντίστοιχα, τα κορίτσια παρουσίασαν μείωση από το 63% στο 57% την ίδια περίοδο.
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο της μελέτης είναι ότι σχεδόν το 30% των εφήβων δήλωσε ότι δεν χρησιμοποίησε ούτε προφυλακτικό ούτε αντισυλληπτικό χάπι κατά την πιο πρόσφατη σεξουαλική επαφή. Αυτός ο αριθμός παραμένει σταθερός από το 2018, υπογραμμίζοντας την ανησυχητική τάση της έλλειψης προστασίας στις σεξουαλικές σχέσεις.
Η Σχέση της Κοινωνικοοικονομικής Κατάστασης με την Πρόληψη
Εντυπωσιακό είναι ότι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά τις σεξουαλικές συνήθειες των νέων. Περίπου το 33% των εφήβων από πιο φτωχές οικογένειες ανέφεραν ότι δεν χρησιμοποίησαν προφυλακτικό ή αντισυλληπτικά χάπια στην τελευταία τους σεξουαλική επαφή, σε σύγκριση με το 25% των εφήβων από πιο εύπορες οικογένειες. Αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για πιο στοχευμένες και προσβάσιμες στρατηγικές προώθησης της σεξουαλικής υγείας σε πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Η Σημασία της Σωστής Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης
Η έρευνα υπογραμμίζει επίσης ότι πολλές χώρες στην Ευρώπη και αλλού δεν παρέχουν επαρκή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στους νέους. Ο Χανς Κλούγκε, διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη, δήλωσε ότι “πολλές χώρες αμελούν να προσφέρουν την κατάλληλη, προσαρμοσμένη ηλικιακά σεξουαλική εκπαίδευση, και όπου αυτή είναι διαθέσιμη, δέχεται ολοένα και περισσότερες επιθέσεις”. Οι νέοι συχνά στερούνται αξιόπιστης πληροφόρησης που να τους βοηθά να κατανοήσουν τη σημασία της προστασίας στις σεξουαλικές τους σχέσεις.
Η σωστή ενημέρωση είναι κρίσιμη, καθώς, όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, η παροχή αξιόπιστης πληροφόρησης για την προφύλαξη και την υγιή σεξουαλική συμπεριφορά μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης ΣΜΝ και μη προγραμματισμένων εγκυμοσυνών, ενώ συμβάλλει στη βελτίωση της γενικής υγείας των νέων.
Κοινωνικές Επιπτώσεις της Ανεπαρκούς Σεξουαλικής Εκπαίδευσης
Η έλλειψη σωστής σεξουαλικής εκπαίδευσης και η αδυναμία των νέων να προστατεύονται επαρκώς αυξάνουν το κόστος των υπηρεσιών υγείας και δημιουργούν πρόσθετους κοινωνικούς και οικονομικούς κινδύνους. Η αύξηση των ΣΜΝ και των μη προγραμματισμένων εγκυμοσυνών έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο επιπλέον πίεση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, αλλά και αρνητικές συνέπειες στην εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία των νέων.
Αντιδράσεις και Προκλήσεις για τις Κυβερνήσεις
Οι αντίθετες απόψεις που εκφράζονται σχετικά με την ανάγκη για σεξουαλική διαπαιδαγώγηση έχουν συχνά πολιτικό και κοινωνικό υπόβαθρο. Ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι “θερίζουμε τους πικρούς καρπούς αυτών των αντιδραστικών προσπαθειών”, και ότι αν οι κυβερνήσεις, οι υγειονομικές αρχές και οι εκπαιδευτικοί φορείς δεν αναγνωρίσουν τις βαθιές αιτίες της τρέχουσας κατάστασης, τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Είναι επείγον να ληφθούν άμεσα μέτρα για την εφαρμογή εκπαιδευτικών προγραμμάτων που να προάγουν την υπεύθυνη σεξουαλική συμπεριφορά και την προστασία των νέων.
Η πτώση της χρήσης προφυλακτικού μεταξύ των εφήβων αποτελεί μία από τις πιο ανησυχητικές τάσεις της σύγχρονης εποχής. Η σωστή και έγκαιρη σεξουαλική εκπαίδευση, η ενίσχυση της πρόσβασης σε προφυλακτικά και αντισυλληπτικά, καθώς και η κοινωνική υποστήριξη για τις πιο ευάλωτες ομάδες, είναι καίριας σημασίας για την προστασία των νέων από τις συνέπειες των σεξουαλικών επαφών χωρίς προφυλάξεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας καλεί τις κυβερνήσεις και τους αρμόδιους φορείς να επενδύσουν στη σωστή διαπαιδαγώγηση, προκειμένου να εξασφαλίσουν μια υγιή και ασφαλή ζωή για τις μελλοντικές γενιές.