Καρκίνος εν μέσω πανδημίας: Είναι ενδεικτικό ότι το 2020 καταγράφηκε παγκοσμίως μείωση στις νέες διαγνώσεις καρκίνου κατά 40% σε σχέση με το 2019.
Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη.
H πανδημία της COVID-19 εξακολουθεί να «σκεπάζει» τα πάντα έναν χρόνο μετά την έλευσή της, βυθίζοντας στην αγωνία τους ασθενείς με καρκίνο. Πρόκειται για ανθρώπους, που έτσι και αλλιώς, είναι μαθημένοι στην καραντίνα και ζουν υπό το καθεστώς ενός μόνιμου φόβου, «φωλιασμένου» εντός τους, στην – πολλές φορές – άνιση μάχη με το «θηρίο».
Προληπτικοί έλεγχοι σε αναστολή, θεραπείες άλλες από τις προαποφασισμένες, αναβολή χειρουργείων, καθυστερημένες διαγνώσεις, αλλά και «φρένο» στην αυτοπροφύλαξη των πασχόντων, λόγω του ότι αποφεύγουν να επισκεφθούν τα νοσοκομεία, από τον φόβο της διασποράς του κορωνοϊού SARS-CoV-2 συνθέτουν το, ομολογουμένως δύσκολο, παζλ του καρκίνου, εν μέσω COVID-19.
Είναι ενδεικτικό ότι το 2020 καταγράφηκε παγκοσμίως μείωση στις νέες διαγνώσεις καρκίνου κατά 40% σε σχέση με το 2019, καθυστέρηση σε προγραμματισμένα χειρουργεία και αύξηση στους καρκινοπαθείς, που διέκοψαν τη θεραπεία τους.
Κι όλα αυτά, ενώ γνωρίζουμε ότι κάποιες μορφές καρκίνου μπορούν να έχουν καλύτερη πρόγνωση και να ιαθούν, εφόσον εντοπιστούν σε αρχικό στάδιο. Επιπλέον, οι τακτικοί έλεγχοι είναι σωτήριοι για κάποιους ασθενείς, που υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» της COVID-19 αποφεύγουν τα νοσοκομεία. Η τηλεϊατρική βοηθάει, βέβαια, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δια ζώσης επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
Παράλληλα, οι καρκινοπαθείς κάνουν λόγο για ανισότητες στη διάγνωση και στη θεραπεία, για ψυχική εξουθένωση, για αβέβαιη έκβαση…
«Αναφορικά με τα ογκολογικά χειρουργεία, την ακτινοθεραπεία και τις συστηματικές θεραπείες, καθυστερήσεις μόλις τεσσάρων εβδομάδων σχετίζονται με μεγάλη αύξηση της θνησιμότητας. Μια καθυστέρηση 12 εβδομάδων σε χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του μαστού λόγω της καραντίνας, με αντίστοιχη καθυστέρηση αποκατάστασης, θα μπορούσε να μεταφραστεί σε πάνω από 1.400 επιπλέον θανάτους από καρκίνο μαστού, χωρίς να υπολογίζονται οι μεταγενέστερες επιπτώσεις οποιασδήποτε συστηματικής θεραπείας ή καθυστέρησης ακτινοθεραπείας, που οδηγεί σε περαιτέρω θνησιμότητα ή υποτροπές ασθενειών και σε άλλες κοινωνικές και υγειονομικές επιπτώσεις», τονίζει στο «Περί Υγείας» η πρόεδρος του Συλλόγου Κ.Ε.Φ.Ι. Αθηνών, Ζωή Γραμματόγλου.
Προσθέτει δε ότι το σύστημα υγείας συμπεριφέρεται σαν να ήρθε ο κορωνοϊός και να σταμάτησαν ξαφνικά οι άνθρωποι να νοσούν από καρκίνο.
Στις παράπλευρες απώλειες της πανδημίας αναφορικά με τον καρκίνο, αναφέρεται στο «Περί Υγείας» και ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας, Ευάγγελος Φιλόπουλος.
«Είχαμε μία έξαρση δραστηριοτήτων, που ενισχύουν την καρκινογένεση, όπως η μείωση της σωματικής άσκησης, οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, η αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ, ουσιών και καπνίσματος, εξαιτίας του στρες από την απομόνωση, η αύξηση του σωματικού βάρους και, δυστυχώς, η αλόγιστη χρήση των τζακιών, που ο καπνός τους αποτελεί τον κύριο ρυπαντή της ατμόσφαιρας των μεγάλων πόλεων τον χειμώνα.
Επιπλέον, οι προληπτικές εξετάσεις ματαιώθηκαν ή καθυστέρησαν πολύ, ενώ και η διάγνωση του καρκίνου, σύμφωνα με τα δεδομένα από την παγκόσμια αρθρογραφία, άρχισε να γίνεται πιο καθυστερημένα, γεγονός που αναμένεται να έχει αντίκτυπο στα ποσοστά μακροχρόνιας επιβίωσης των ασθενών».
Πιάνοντας τον σφυγμό της εποχής, η νέα εκστρατεία της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) με τίτλο «Οι Συνήθειες Αλλαξαν. Ο Καρκίνος Οχι», υπό την αιγίδα πολλών επιστημονικών εταιριών, εστιάζει ακριβώς σε αυτό. Και προτρέπει τους ασθενείς να βάλουν σε προτεραιότητα τις προγραμματισμένες εξετάσεις τους για τον επανέλεγχο της νόσου. Γιατί ο καρκίνος εξακολουθεί να προσβάλλει πάρα πολλούς, συνιστώντας την ίδια, αν όχι μεγαλύτερη, απειλή.
Καθηγητές ογκολογίας είναι σαφείς και κατηγορηματικοί. Αναμένουν αύξηση στους θανάτους από καρκίνο, εξαιτίας της πανδημίας. Τα καλά νέα είναι ότι οι επιστημονικές μελέτες προχωράνε, όπως και η ανοσοθεραπεία, που πια εφαρμόζεται σε περισσότερες μορφές της νόσου.
Μέσα σε όλα, σύμφωνα με την κα Γραμματόγλου, δεν πρέπει να υποτιμηθεί και ο κίνδυνος διεύρυνσης των ανισοτήτων, αναφορικά με τη διάγνωση και με τη θεραπεία του καρκίνου.
«Η αυξημένη ανεργία και η εισοδηματική ανισότητα οδηγούν ολόκληρες στρατιές ασθενών πρακτικά εκτός συστήματος, αντιμέτωπους με τη νόσο και με την αδυσώπητη απώλεια χρόνου», λέει χαρακτηριστικά.
Το θέμα με τον καρκίνο είναι πως, έτσι κι αλλιώς, είναι ένα δύσβατο μονοπάτι, γεμάτο καθημερινές προκλήσεις, που καθένας το περνά μόνος του. Οχι απαραίτητα γιατί δεν έχει κάποιον να τον συντρέξει, αλλά γιατί, παρ’ όλη τη στήριξη των δικών του και των ιατρών του, είναι κάτι που ο ίδιος πρέπει να βάλει σε σειρά, ώστε να αντιπαρέλθει των δυσκολιών και να διατηρήσει την ελπίδα ότι θα τα καταφέρει, άσβεστη ως το τέλος.
Στην ιστοσελίδα https://dikaiomamou.gr/, οι ασθενείς μπορούν να ενημερωθούν για τα δικαιώματά τους, που προβλέπονται από τον νόμο. Μόλις το 4% από αυτούς τα γνωρίζει, όπως έχουν δείξει έρευνες.
Τέλος, στην τηλεφωνική γραμμή της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας 215-215-2121 προσφέρεται δωρεάν υποστήριξη σε ασθενείς και στους οικείους τους.
Πηγή: Εφημερίδα “Περί Υγείας”