Το σεξ δεν είναι μόνο πηγή ευχαρίστησης και οικειότητας – επηρεάζει και τη λειτουργία του εγκεφάλου με τρόπους που μπορεί να αλλάξουν τη διάθεσή μας, την αντίληψη του πόνου, ακόμη και τον ύπνο μας. Παρακάτω θα δούμε πώς η σεξουαλική δραστηριότητα πυροδοτεί σημαντικές εγκεφαλικές και ορμονικές αλλαγές.
Η εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τη σεξουαλική διέγερση
Η σεξουαλική διέγερση και ικανοποίηση, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ανταμοιβή, τα συναισθήματα και την αντίληψη του πόνου. Μερικοί ερευνητές παρομοιάζουν τη σεξουαλική εμπειρία με άλλους «ενισχυτές διάθεσης», όπως η μουσική, ο χορός ή ακόμη και ορισμένες ουσίες.
Στους άνδρες, η διέγερση του πέους έχει συσχετιστεί με αυξημένη αιμάτωση σε περιοχές που επεξεργάζονται αισθήσεις και συναισθήματα, όπως η νησιωτική έλικα και ο δευτερεύων σωματοαισθητικός φλοιός, ενώ παρατηρείται μείωση στη δραστηριότητα της αμυγδαλής, η οποία εμπλέκεται στη ρύθμιση του άγχους.
Στις γυναίκες, ο οργασμός ενεργοποιεί πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου, όπως ο προμετωπιαίος φλοιός, ο κερκοφόρος πυρήνας, το εγκεφαλικό στέλεχος, η νησιωτική έλικα και η παρεγκεφαλίδα. Αυτές οι περιοχές σχετίζονται με τη λήψη αποφάσεων, τα συναισθήματα, την ευχαρίστηση και τη μεταβολική ρύθμιση.
Μάλιστα, η ρυθμική και έντονη εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τον οργασμό μοιάζει με εκείνη που παρατηρείται όταν ακούμε μουσική ή χορεύουμε, οδηγώντας σε μια σχεδόν «υπνωτική» κατάσταση.
Οι ορμόνες της ευχαρίστησης και της χαλάρωσης
Το σεξ οδηγεί στην απελευθέρωση διαφόρων ορμονών που επηρεάζουν τη διάθεσή μας. Ο εγκέφαλος απελευθερώνει ωκυτοκίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης», η οποία μειώνει τα επίπεδα της κορτιζόλης (της ορμόνης του στρες) και συμβάλλει στην αίσθηση χαλάρωσης και συναισθηματικής σύνδεσης. Η ωκυτοκίνη έχει επίσης αναλγητική δράση, δηλαδή μειώνει την αίσθηση του πόνου.
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του οργασμού αυξάνονται τα επίπεδα ενδορφινών, φυσικών αναλγητικών του σώματος, που σχετίζονται με την ευφορία και την καλή διάθεση.
Το «μετά» δεν είναι πάντα θετικό για όλους
Αν και το σεξ συνοδεύεται συνήθως από θετικά συναισθήματα, για κάποιους μπορεί να προκαλεί ξαφνική μελαγχολία. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως «μετασυνουσιακή δυσφορία» και χαρακτηρίζεται από θλίψη ή ευερεθιστότητα μετά τη σεξουαλική επαφή, χωρίς κάποιο προφανές εξωτερικό αίτιο.
Έρευνες έχουν δείξει ότι το φαινόμενο αυτό επηρεάζει ένα ποσοστό του πληθυσμού – ιδιαίτερα γυναίκες – και ενδέχεται να σχετίζεται με ψυχολογικά τραύματα ή απλώς με αδιευκρίνιστους βιολογικούς παράγοντες.
Καλύτερος ύπνος μετά το σεξ
Η σεξουαλική δραστηριότητα και ειδικά ο οργασμός συνδέονται με την απελευθέρωση προλακτίνης, μιας ορμόνης που σχετίζεται με την υπνηλία και τη ρύθμιση του κύκλου του ύπνου. Επιπλέον, η μείωση της δραστηριότητας στον προμετωπιαίο φλοιό – ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη λήψη αποφάσεων και την επίλυση προβλημάτων – ενισχύει την ποιότητα του ύπνου.
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν ότι οι σεξουαλικά ενεργοί άνθρωποι, ιδιαίτερα μεγαλύτερης ηλικίας, παρουσιάζουν βελτιωμένη γνωστική λειτουργία και καλύτερη μνήμη. Αυτό αποδίδεται εν μέρει στην επίδραση ορμονών όπως η τεστοστερόνη και η ωκυτοκίνη, που ενισχύονται μέσω της σεξουαλικής επαφής.
Συμπέρασμα
Η σεξουαλική δραστηριότητα δεν είναι απλώς μία σωματική ή συναισθηματική εμπειρία, αλλά ένα πολύπλευρο φαινόμενο με ισχυρές επιδράσεις στον εγκέφαλο. Από την ενίσχυση της διάθεσης και την ανακούφιση του πόνου, μέχρι τη βελτίωση του ύπνου και της μνήμης, το σεξ λειτουργεί σαν ένας φυσικός «ρυθμιστής» του νευρικού και ορμονικού μας συστήματος. Αξίζει, λοιπόν, να το δούμε όχι μόνο ως πράξη απόλαυσης αλλά και ως μέρος μιας συνολικής προσέγγισης για σωματική και ψυχική υγεία.
