Νέος «Άτλας Ασθενειών»: Χαρτογραφώντας τα μοριακά αποτυπώματα στο αίμα

Μια διεθνής μελέτη κατάφερε να χαρτογραφήσει τα διακριτά μοριακά αποτυπώματα που αφήνουν 59 ασθένειες στις πρωτεΐνες του αίματος, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες αιματολογικές εξετάσεις που θα εντοπίζουν έγκαιρα σοβαρές παθήσεις.

Στο δημοσίευμα του «Science», οι επιστήμονες περιγράφουν πώς χιλιάδες πρωτεΐνες στο ανθρώπινο αίμα μεταβάλλονται τόσο με την ηλικία όσο και εξαιτίας παθήσεων, όπως καρκίνος, καρδιαγγειακά νοσήματα και αυτοάνοσα σύνδρομα.

Παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι πολλές πρωτεΐνες αυξάνονται σε περιπτώσεις καρκίνου ή αυτοάνοσων νοσημάτων αλλά και σε λοιμώξεις, αντανακλώντας κοινές φλεγμονώδεις διεργασίες. Άλλες πρωτεΐνες συνδέονται ειδικά με προβλήματα οργάνων, όπως για παράδειγμα το ήπαρ.

Ο «Άτλας Ασθενειών του Αίματος του Ανθρώπου» (Human Disease Blood Atlas) αναδεικνύει επίσης ότι το προφίλ αίματος κάθε ατόμου αποτελεί μοναδικό μοριακό αποτύπωμα, το οποίο μεταβάλλεται κατά την παιδική ηλικία και σταθεροποιείται στην ενήλικη ζωή.

Αυτό προσφέρει ένα σημείο αναφοράς που οι γιατροί ενδεχομένως θα μπορούν να χρησιμοποιούν για να εντοπίζουν πρώιμες αποκλίσεις από τη φυσιολογική κατάσταση.

Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μηχανική μάθηση για να απομονώσει κρίσιμες πληροφορίες που θα επιτρέψουν τη δημιουργία αιματολογικών εξετάσεων, ικανών να διαχωρίζουν τα ψευδή φλεγμονώδη σήματα από τα πραγματικά σήματα νόσου.

Μεταξύ των ευρημάτων, τα πρωτεϊνικά προφίλ μπορούν να αλλάξουν σημαντικά λίγο πριν από τη διάγνωση καρκίνου, με ορισμένες πρωτεΐνες να εμφανίζονται σε αυξημένες συγκεντρώσεις.

Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία περαιτέρω μελέτης της πρωτεωμικής, του κλάδου που εξετάζει τη δομή και λειτουργία των πρωτεϊνών, ως εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου.