3ο Ετήσιο Συνέδριο FairLife L.C.C.
Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, πρόληψη, ποιοτικές και προσβάσιμες υπηρεσίες υγείας, νέες θεραπείες – τα βασικά εργαλεία για την ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα στην Ελλάδα
Απαντήσεις για τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του πνεύμονα, τη διαδικασία της διάγνωσης στην πρώιμη και μεταστατική νόσο, τις υποστηρικτικές θεραπείες καθώς και το στίγμα του καπνίσματος που «συνοδεύει» τους ανθρώπους που βιώνουν την ασθένεια έδωσαν οι 53 ομιλητές και σχολιαστές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, (εκπρόσωποι φορέων από την επιστημονική, ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα της Ελλάδας και του εξωτερικού, εκπρόσωποι της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Ελληνικής Πολιτείας αλλά και των ασθενών καθώς και στελέχη της φαρμακοβιομηχανίας) κατά τη διάρκεια του 3ου ετήσιου συνεδρίου της FairLife Φροντίδα και πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα, με τίτλο: «Ο καρκίνος του πνεύμονα σε πρώτο πλάνο – από την καθημερινή πρακτική στη βέλτιστη αντιμετώπιση».
Το συνέδριο που έλαβε χώρα την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου στον πολυχώρο ATRAKTOS που παρακολούθησαν 3.140 διαδικτυακοί και δια ζώσης θεατές, αποτέλεσε την κορύφωση των δράσεων της FairLife L.C.C. για τον Νοέμβριο, μήνα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη νόσο.
Παρακολουθήστε το Συνέδριο στον παρακάτω σύνδεσμο: https://youtu.be/fuZ78lMTu_4
Το συνέδριο τέλεσε υπό 18 αιγίδες: Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (Ε.Ο.Π.Ε), Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (Ε.Π.Ε), Ελληνική Εταιρεία Καρκίνου Πνεύμονα (ΕΛ.Ε.ΚΑ.Π), Ελληνική Εταιρεία Χειρουργών Θώρακος – Καρδιάς-Αγγείων (Ε.Ε.Χ.Θ.Κ.Α), Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (Ε.Ε.Α.Ο), Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία (Ε.Α.Ε.), Ελληνική Εταιρεία Παθολογικής Ανατομικής (Ε.Ε.Π.Α), Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας Καρκίνου (ΕΛ.Ι.Ε.Κ), Εθνικό Σύνδεσμο Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΣΝΕ), Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία. Επίσης, των διεθνών και ευρωπαϊκών φορέων : Global Lung Cancer Coalition (GLCC), International Association for the Study of Lung Cancer (IASLC), Lung Cancer Europe (LuCE), Lung Cancer Awareness Month(LCAM), European Lung Foundation (ELF) και του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (Σ.Φ.Ε.Ε) και PhRMA Innovation Forum (PIF).
Την εκδήλωση συντόνισε και παρουσίασε η δημοσιογράφος κα Έλενα Παπαδημητρίου.
Τον χώρο διεξαγωγής του Συνεδρίου κόσμησε το «Δέντρο Ζωής» της FairLife L.C.C. από τον δημιουργό κο. Μάνο Πατέστο, όπου οι καλεσμένοι κρέμασαν ευχές αισιοδοξίας και ελπίδας για όσους βιώνουν τη νόσο.
Προ-συμπτωματικός έλεγχος
Ένα από τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου ήταν ο ρόλος και η στάση της πολιτείας στην αντιμετώπιση της νόσου του καρκίνου του πνεύμονα (ΚτΠ) καθώς και η ανάγκη για συνεργασία και επικοινωνία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Έχει κατατεθεί στο Υπουργείο Υγείας, στην Εθνική Επιτροπή Δημόσιας Υγείας και στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας μελέτη με κατευθυντήριες οδηγίες για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα και σχέδιο προτυποποιημένης διαδικασίας εφαρμογής του στην Ελλάδα με σαφή κριτήρια. Στη μελέτη συμμετείχαν 55 επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ για πρώτη φορά εμπλέκονται ενεργά και οι ασθενείς. Έως σήμερα, δεν υπάρχει κάτι νεότερο επί του θέματος. Η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας τόνισε ότι το Υπουργείο είναι συμπαραστάτης σε αυτή την προσπάθεια και ήδη εργάζονται για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών υγείας και την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημόσιας υγείας έκανε ειδική μνεία στην ανάγκη του προσυμπτωματικού ελέγχου και αναφέρθηκε στα πρόσφατα ανησυχητικά δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που δείχνουν σημαντική αύξηση του καρκίνου του πνεύμονα σε νέες γυναίκες. Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας υπογράμμισαν ότι η επιστημονική κοινότητα είναι έτοιμη να στηρίξει ποιοτικότερες υπηρεσίας υγείας αλλά το σύστημα υγείας χρειάζεται εξυγίανση, ενίσχυση.
Η αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (LDCT) σε άτομα υψηλού κινδύνου που έχουν ιστορικό καπνίσματος έχει τεκμηριωθεί με μετα-αναλύσεις και τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και αποτελεί διεθνώς αναγνωρισμένη πρακτική. Η εμπειρία από άλλες χώρες δείχνει ότι ευάλωτες ομάδες, π.χ. χρήστες ουσιών, ψυχικά ασθενείς, άνθρωποι χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων δεν συμμετέχουν σε προγράμματα δωρεάν προσυμπτωματικού ελέγχου, άρα απαιτείται ειδική μέριμνα για την πρόσβαση αυτών των ομάδων σε προγράμματα πρόληψης ( ενδεικτικά αναφέρθηκε η χρήση κινητών μονάδων αξονικών τομογράφων στη Μ. Βρετανία για την προσέγγιση ατόμων για προληπτικό έλεγχο).
Διακοπή καπνίσματος
Η ανησυχία για τη στροφή των εφήβων προς τη χρήση εναλλακτικών μορφών καπνίσματος, η οποία αυξάνεται εκθετικά εκφράστηκε έντονα από τους ομιλητές, ενώ χαρακτηρίστηκε προβληματική η μερική εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Απαραίτητες κρίθηκαν οι καμπάνιες για διακοπή του καπνίσματος, η δημιουργία κουλτούρας για πιο υγιεινό τρόπο ζωής, καθώς και η στήριξη των καπνιστών στη διαδικασία διακοπής καπνίσματος.
Μοριακός έλεγχος και καινοτόμες θεραπείες και τεχνικές στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο θέμα της εξειδικευμένης ενημέρωσης των επαγγελματιών υγείας των διαφόρων ειδικοτήτων σχετικά με τα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται καθυστέρηση στη διάγνωση εις βάρος του ασθενή και της πορείας της θεραπείας του. Στην καθυστέρηση της τελικής διάγνωσης επίσης συμβάλει η πολυδιάσπαση στη διαδικασία ανάλυσης των βιολογικών δειγμάτων, συστήνεται, λοιπόν, όλες οι εξετάσεις να γίνονται σε ένα εξειδικευμένο κέντρο με τη λιγότερη δυνατή ταλαιπωρία του ασθενή.
Οι «αγκυλώσεις» του ασφαλιστικού συστήματος αναφορικά με την κάλυψη του μοριακού ελέγχου των βιοδεικτών ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου. Η συγκεκριμένη εξέταση είναι αναγκαία για τους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, καθώς οι βιοδείκτες καθορίζουν το εξατομικευμένο θεραπευτικό σχήμα που χρειάζεται να λάβει ο ασθενής. Το κενό αυτό προσπαθεί να καλύψει εκστρατεία που υλοποιεί η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας με τη στήριξη της φαρμακοβιομηχανίας και με ιδίους πόρους για την κάλυψη του κόστους της ανάλυσης βιοδεικτών για ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο πνεύμονα.
Παρουσιάστηκαν εν συντομία καινοτόμες θεραπείες και τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα, στα πεδία της μοριακής βιολογίας, της ανοσοθεραπείας, της παθολογοανατομίας, της ακτινολογίας/ακτινοθεραπείας, της θωρακοχειρουργικής με την τεχνητή νοημοσύνη να είναι σημαντικός σύμμαχος. Νέες ελπιδοφόρες θεραπείες θα λάβουν σύντομα έγκριση ή βρίσκονται ακόμα σε στάδιο κλινικών μελετών, ενώ εκφράστηκε η πεποίθηση ότι τα παραπάνω σε συνδυασμό με την εφαρμογή του προσυμπτωματικού ελέγχου θα μετατρέψει τον καρκίνο του πνεύμονα σε ιάσιμη νόσο.
Διεπιστημονική Επιτροπή – Παρακολούθηση ασθενή- Ψυχοκοινωνική στήριξη
Η αναγκαιότητα της ύπαρξης διεπιστημονικής επιτροπής που θα παρακολουθεί κάθε ασθενή, ενός ογκολογικού συμβουλίου, τονίστηκε από τους ομιλητές κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Στο συμβούλιο αυτό μεταξύ άλλων θα πρέπει να συμμετέχουν διάφορες ειδικότητες, όπως κοινωνικός λειτουργός, ψυχολόγος, ψυχο-ογκολόγος, διατροφολόγος, ενώ αν ο ασθενής έχει ιστορικό καπνίσματος, θα πρέπει παράλληλα να λαμβάνει υποστήριξη για τη διακοπή του. Η αξία της άθλησης σε όλη την περίοδο, από τη διάγνωση και κατά τη διάρκεια του θεραπευτικού πλάνου είναι αδιαμφισβήτητη και οδηγεί σε καλύτερη ποιότητα ζωής του ασθενούς και πιο γρήγορη αποθεραπεία από τα χειρουργεία. Απαραίτητη είναι η πρόσβαση της Ελλάδας σε περισσότερες κλινικές μελέτες, ενώ θα πρέπει να διασφαλιστεί πως σε κανέναν ασθενή δεν αποκλείεται η έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση.
Παράλληλα με το ογκολογικό συμβούλιο, θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα για ανακουφιστική φροντίδα του ασθενούς αλλά και το απαραίτητο ψυχολογικό υποστηρικτικό πλαίσιο, όχι μόνο για τους ασθενείς αλλά και τους φροντιστές. Δυστυχώς στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν αντίστοιχα προγράμματα με αποτέλεσμα οι ασθενείς και οι οικογένειες τους να επιβαρύνονται με το οικονομικό, ψυχολογικό και συναισθηματικό κόστος. Η FairLife L.C.C. έχει αναλάβει την πρωτοβουλία και υλοποιεί το πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης BREATH, στο οποίο έχουν απευθυνθεί 750 και έχουν ωφεληθεί άμεσα και έμμεσα 3400 ασθενείς και φροντιστές.
Στίγμα καπνιστή
Ειδική ενότητα αφιερώθηκε στην καταπολέμηση του στίγματος του καρκίνου του πνεύμονα που συνδέεται με τη συνήθεια του καπνίσματος, καθώς δημιουργεί αισθήματα ενοχής και ντροπής, οδηγεί σε αυτοκατηγορία, θυμό, απογοήτευση και απομόνωση, ενώ μπορεί να καθυστερήσει την επίσκεψη στον γιατρό και φαίνεται επίσης να επηρεάζει τη χρηματοδότηση για έρευνα. Η FairLife L.C.C. παρουσίασε τον σχεδιασμό και τα αποτελέσματα της καμπάνιας «Κάνε τη σωστή ερώτηση» ενάντια στο στίγμα της ασθένειας καθώς και τα σημαντικά ζητήματα, στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή, ώστε να ελαφρύνει το φορτίο της νόσου στην Ελλάδα. Η διεθνής καμπάνια ενάντια στο στίγμα παρουσιάστηκε στην Ελλάδα, για 1η φορά στην Ευρώπη, από την FairLife L.C.C., ανοίγοντας την συζήτηση και τον δρόμο για την απενοχοποίηση της ασθένειας και των ανθρώπων που την βιώνουν.
Κοινή γραμμή φαρμακοβιομηχανίας
Οι εκπρόσωποι του φαρμακευτικού κλάδου συμφώνησαν στην ανάγκη εθνικής στρατηγικής για ολοκληρωμένη προσέγγιση στην πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και φροντίδα του καρκίνου του πνεύμονα. Ο κλάδος εστίασε εξίσου στον προσυμπτωματικό έλεγχο και στις νέες θεραπείες καθώς και στην ταχεία πρόσβαση σε αυτές μέσω κλινικών μελετών. Τέλος, η ανάγκη για χρηματοδότηση αποτελεί κρίσιμο μέρος για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής, προσφέροντας πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες για όλους τους ασθενείς.