Mπορεί ο διαβήτης να επηρεάσει τα μάτια σας;

Όλοι οι τρόποι που η νόσος βλάπτει την όρασή σας και οι τρόποι πρόληψης.

Ο διαβήτης εμφανίζεται όταν το σώμα σας δεν επεξεργάζεται σωστά την τροφή. Όταν έχετε διαβήτη, το σώμα σας είτε δεν ανταποκρίνεται είτε δεν παράγει ινσουλίνη, μια ορμόνη που παρέχει γλυκόζη (σάκχαρο στο αίμα) στα κύτταρα του σώματός σας. Η υπερβολική ποσότητα γλυκόζης στην κυκλοφορία του αίματος, έξω από τα κύτταρα όπου ανήκει, μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη των αιμοφόρων αγγείων και των νεύρων σε όλο το σώμα σας, συμπεριλαμβανομένων των ματιών.

Οι δύο πιο συνηθισμένοι τύποι διαβήτη είναι: Τύπος 1 και Τύπος 2

Τύπος Ι

Σε διαβήτη τύπου Ι το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο πάγκρεας και προκαλεί βλάβες. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα δεν παράγει ινσουλίνη και δεν μπορεί να ελέγξει σωστά τα επίπεδα σακχάρου.

Τύπος II

Στον διαβήτη τύπου ΙΙ το πάγκρεας μπορεί ακόμα να παράγει ινσουλίνη, αλλά συνήθως δεν παράγει αρκετή ή η ινσουλίνη που παράγει δεν λειτουργεί σωστά.

Ο διαβήτης μπορεί να επηρεάσει τα μάτια με πολλούς τρόπους. Συνηθέστερα, προκαλεί βλάβη στον αμφιβληστροειδή, που είναι το εσωτερικό στρώμα του ματιού μας και σημαντικό για την όραση.

Πώς επηρεάζει ο διαβήτης την όρασή μου;

Μπορεί να μην παρατηρήσετε κανένα σύμπτωμα για τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και/ή την ωχρά κηλίδα σας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι πολύ σημαντικός ο προληπτικός έλεγχος.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να παρατηρήσετε:

• Θολή όραση
• Μαύρα στίγματα
• Παραμόρφωση στην όραση
• Ξαφνική ή σταδιακή απώλεια όρασης

Διαβητική Οφθαλμική Νόσος

Η διαβητική οφθαλμική νόσος αναφέρεται στην ομάδα οφθαλμικών παθήσεων που μπορεί να προκύψουν από διαβήτη. Αυτές περιλαμβάνουν:

• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η κύρια αιτία τύφλωσης στους ενήλικες, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια εμφανίζεται όταν αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς προκαλούν είτε διαρροή των αγγείων είτε ανάπτυξη μη φυσιολογικών νέων αιμοφόρων αγγείων στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς. Υπάρχουν εξαιρετικές θεραπείες για τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ωστόσο είναι σημαντικό να κάνετε τακτικές οφθαλμικές εξετάσεις, ώστε ο γιατρός σας να μπορεί να σας προσφέρει αυτές τις θεραπείες μόλις τις χρειαστείτε.

• Οίδημα ωχράς κηλίδας. Η ωχρά κηλίδα – το κέντρο του αμφιβληστροειδούς που παρέχει ευκρινή, ευθεία όραση – μπορεί να διογκωθεί λόγω διαρροών αιμοφόρων αγγείων που προκαλούνται από διαβήτη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θολή ή παραμορφωμένη όραση.

• Γλαύκωμα. Μια μορφή γλαυκώματος, το νεοαγγειακό γλαύκωμα, προκαλείται από τον διαβήτη. Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορούν να βλάψουν τα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς και να οδηγήσουν στη δημιουργία νέων μη φυσιολογικών. Όταν νέα αιμοφόρα αγγεία αναπτύσσονται στην ίριδα του ματιού (το έγχρωμο μέρος του ματιού), μπορεί να προκαλέσει αύξηση της πίεσης των ματιών και γλαύκωμα.

• Καταρράκτης. Ο καταρράκτης μπορεί να σχηματιστεί νωρίτερα και να εξελιχθεί πιο γρήγορα σε άτομα με διαβήτη λόγω της αύξησης του σακχάρου στο αίμα. Αυτό δημιουργεί θολή συσσώρευση στο φακό του ματιού, με αποτέλεσμα τον καταρράκτη.

Οίδημα του Οφθαλμικού Φακού

Μια άλλη πιθανή επίδραση από τον διαβήτη είναι το πρήξιμο του φακού του ματιού, που οδηγεί σε θολή όραση. Εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας αλλάξουν γρήγορα από χαμηλά σε φυσιολογικά, το σχήμα του φακού του ματιού σας μπορεί να επηρεαστεί και η όρασή σας μπορεί να γίνει θολή. Η όρασή σας επανέρχεται στο φυσιολογικό αφού σταθεροποιηθεί το σάκχαρό σας. Εάν χρειάζεστε γυαλιά, βεβαιωθείτε ότι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας ελέγχονται πριν από την εξέταση, ώστε να μπορείτε να πάρετε την ακριβέστερη συνταγή για γυαλιά.

Πρόληψη διαβητικής οφθαλμικής νόσου

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη των οφθαλμικών προβλημάτων που σχετίζονται με τον διαβήτη είναι να διαχειριστείτε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης.

Τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε στην πρόληψη των οφθαλμικών προβλημάτων που προκαλούνται από διαβήτη περιλαμβάνουν:

Ελέγξτε το σάκχαρό σας. Ο γιατρός σας μπορεί να σας δώσει οδηγίες για το πώς να διατηρήσετε το σάκχαρό σας φυσιολογικό και να αποφύγετε τις διακυμάνσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε διαβητικές οφθαλμικές παθήσεις.

Μειώστε την αρτηριακή σας πίεση και τη χοληστερόλη. Λάβετε συστάσεις από το γιατρό σας σχετικά με τρόπους με τους οποίους μπορείτε να καταπολεμήσετε την υψηλή αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη, επειδή αυτά μπορούν να επιδεινώσουν τη διαβητική οφθαλμική νόσο.

Σταματήστε το κάπνισμα. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία σας, συμπεριλαμβανομένων των αγγείων στα μάτια  σας, επομένως είναι πολύ σημαντικό να σταματήσετε το κάπνισμα.

Αποφύγετε τις βλαβερές ακτίνες. Προστατευτείτε από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου φορώντας γυαλιά ηλίου. Η έκθεση σε αυτές τις ακτίνες μπορεί να επιταχύνει την εξέλιξη του καταρράκτη.

Οφθαλμολογική εξέταση λόγω διαβήτη

Εάν έχετε διαγνωστεί με διαβήτη, είναι σημαντικό να κάνετε τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις για να αξιολογήσετε την υγεία των ματιών σας και να εντοπίσετε τυχόν αλλαγές.

Μια διαβητική οφθαλμολογική εξέταση γίνεται ως εξής: Ο οφθαλμίατρος βάζει σταγόνες στα μάτια σας που διαστέλλουν τις κόρες και παρατηρούν έτσι την υγεία του αμφιβληστροειδούς. Μια ειδική κάμερα χρησιμοποιείται για τη λήψη φωτογραφιών από το πίσω μέρος των ματιών. Οι εικόνες αποστέλλονται σε ένα πρόγραμμα υπολογιστή, το οποίο χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για να βρει τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια στις εικόνες. Σε λιγότερο από ένα λεπτό, το πρόγραμμα θα καθορίσει εάν έχετε διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.

Πηγή: Έντυπο «Περί Υγείας»