Ο χειμώνας λειτουργεί επιβαρυντικά για τους καρδιοπαθείς, αναλύει ο επίκουρος καθηγητής Καρδιολογίας Στέφανος Φούσας.
Ενα στα τέσσερα εμφράγματα σημειώνεται με το δριμύ ψύχος
Το πρώτο δριμύ ψύχος φέρνει, εκτός από λοιμώξεις, και καταιγισμό καρδιαγγειακών επεισοδίων. Ενα στα τέσσερα εμφράγματα σημειώνονται αυτή την ψυχρή περίοδο, όπως δείχνουν οι εισαγωγές στα νοσοκομεία. Οπως εξηγεί, μάλιστα, ο επίκουρος καθηγητής καρδιολογίας Στέφανος Φούσας, «οι θερμοκρασίες κάτω των 5 βαθμών, πολύ περισσότερο υπό συνθήκες ολικού παγετού, δηλαδή θερμοκρασίες υπό το μηδέν όλο το 24ωρο, είναι αυτές που παγώνουν και τους καρδιακούς παλμούς».
Τον χειμώνα χάνουμε περισσότερους ασθενείς
Είναι αλήθεια ότι οι καρδιολόγοι «χάνουν» αρκετούς ασθενείς το χειμώνα, περισσότερους από άλλες εποχές του χρόνου. Όπως παρατηρεί ο κ. Φούσας, «ο χειμώνας λειτουργεί πολύ επιβαρυντικά για τους καρδιοπαθείς. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που μας λένε ότι υπάρχει αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου, που πολλές φορές ξεπερνά το 25%, ακριβώς λόγω του κρύου». Εκεί, όμως, που πράγματι αυξάνεται ο κίνδυνος είναι στο πολύ κρύο, όχι απλά όταν πέφτει η θερμοκρασία. «Φανταστείτε τις αρτηρίες σαν τις σωλήνες ύδρευσης. Οπως παγώνουν και σπάνε από το δριμύ ψύχος, έτσι και οι αρτηρίες χάνουν την ελαστικότητά τους. Η ροή και η πήξη του αίματος διαταράσσονται και αυτό συνεπάγεται εμφράγματα».
Δεκάδες εμφράγματα για κάθε βαθμό Κελσίου που πέφτει
Το ότι η πτώση της μέσης εξωτερικής θερμοκρασίας συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης εμφραγμάτων επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη βρετανική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι για κάθε ένα βαθμό Κελσίου που πέφτει η θερμοκρασία σε μια συγκεκριμένη μέρα, παρατηρούνται γύρω στα 200 εμφράγματα παραπάνω, ενώ στη διάρκεια του μήνα μια μείωση της μέσης ημερήσιας θερμοκρασίας κατά ένα βαθμό σχετίζεται με μια σωρευτική αύξηση κατά 2% στον κίνδυνο εμφράγματος.
Οι επιδημιολόγοι ερευνητές της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, σε εργασία τους που δημοσιεύτηκε στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό «British Medical Journal», ανέλυσαν στοιχεία από 84.000 εισαγωγές ατόμων λόγω εμφράγματος σε βρετανικά νοσοκομεία κατά την τελευταία τριετία, με βάση τις ημερήσιες θερμοκρασίες που επικρατούσαν κατά την περίοδο της εισαγωγής των ασθενών.
Ασπιρίνη ενάντια στο κρύο
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος εμφανίζεται μέσα σε χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων από την πτώση της θερμοκρασίας. Τα άτομα ηλικίας 75-84 ετών, ιδίως όσα έχουν ιστορικό καρδιοπάθειας, φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο κίνδυνο από τη μεταβολή της θερμοκρασίας, ενώ όσοι παίρνουν ασπιρίνη για καιρό είναι λιγότερο ευάλωτοι.
Κρύο και λοιμώξεις «παγώνουν» τα αγγεία
Οι αιτίες είναι πολλές. Πρώτα απ’ όλα η αγγειοσύσπαση, η οποία προκαλείται από το κρύο, οδηγεί σε αύξηση της πίεσης και επιβαρύνει την καρδιακή λειτουργία. Δεύτερον, το χειμώνα υπάρχει πληθώρα λοιμώξεων. Αυτές ακριβώς οι λοιμώξεις επιβαρύνουν πάρα πολύ το καρδιαγγειακό σύστημα. Μάλιστα, το παράδοξο είναι ότι το έμφραγμα έρχεται όχι τις ημέρες της λοίμωξης, αλλά κατά την ανάρρωση, σχεδόν μία εβδομάδα μετά. Γι’ αυτό και οι καρδιοπαθείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί μετά από κάθε κρυολόγημα, σοβαρό ή λιγότερο σοβαρό. Και ακόμη, όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές, υπάρχει μια τάση για αύξηση της θρόμβωσης του αίματος. Υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων, με συνέπεια να έχουμε περισσότερα εμφράγματα και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.
Κραιπάλη = έμφραγμα
Το ποσοστό των εμφραγμάτων κορυφώνεται ακόμη και στην εβδομάδα που μεσολαβεί μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, τότε δηλαδή που το ψύχος βρίσκει άλλον έναν θανάσιμο σύμμαχο, τη διατροφική κραιπάλη.