Οξεία γαστρεντερίτιδα στα παιδιά: Οδηγός για γονείς
Η οξεία γαστρεντερίτιδα είναι μια συχνή φλεγμονώδης πάθηση του γαστρεντερικού συστήματος, η οποία προσβάλλει το στομάχι και το έντερο. Συνήθως προκαλεί συμπτώματα όπως έμετο, διάρροια, κοιλιακό πόνο και πυρετό, τα οποία μπορεί να εκδηλωθούν μαζί ή χωριστά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα είναι ήπια και υποχωρούν μέσα σε μερικές ημέρες με την κατάλληλη φροντίδα.
Η γαστρεντερίτιδα προκαλείται συνήθως από λοιμώξεις, όπως οι ιογενείς, βακτηριακές ή σπανιότερα παρασιτικές. Ο ροταϊός είναι ο πιο κοινός ιός που προκαλεί τη νόσο στα παιδιά, και γι’ αυτόν τον λόγο συνιστάται ο καθολικός εμβολιασμός στη βρεφική ηλικία. Άλλοι ιοί που μπορεί να προκαλέσουν γαστρεντερίτιδα περιλαμβάνουν τον αδενοϊό, τον νοροϊό και τους εντεροϊούς. Σπανιότερα, η πάθηση μπορεί να οφείλεται σε βακτηρίδια όπως η σαλμονέλα, η σιγκέλλα και το καμπυλοβακτηρίδιο. Επιπλέον, η γαστρεντερίτιδα μπορεί να προκύψει και από τροφική δηλητηρίαση, κυρίως λόγω κακής συντήρησης ή ακατάλληλης προετοιμασίας τροφίμων.
Συμπτώματα
Η γαστρεντερίτιδα συχνά εκδηλώνεται με έμετο ή διάρροια, ή και τα δύο. Η διάρροια χαρακτηρίζεται από συχνές κενώσεις με υδαρή ή μαλακή σύσταση. Εάν η διάρροια περιέχει αίμα ή βλέννα, αυτό μπορεί να υποδηλώνει μικροβιακή λοίμωξη. Άλλα κοινά συμπτώματα είναι ο κοιλιακός πόνος, ο οποίος συχνά εμφανίζεται πριν από τον έμετο ή τη διάρροια και υποχωρεί μετά, και ο πυρετός.
Αντιμετώπιση
Η βασική θεραπεία περιλαμβάνει τη διατήρηση της ενυδάτωσης. Η χορήγηση υγρών θα πρέπει να ξεκινά τουλάχιστον μία ώρα μετά τον τελευταίο έμετο, με μικρές ποσότητες σε συχνά διαστήματα. Στα βρέφη, ο θηλασμός ή η φόρμουλα πρέπει να συνεχίζονται κανονικά. Στα μεγαλύτερα παιδιά, οι απλές αμυλούχες τροφές, όπως το ρύζι και οι πατάτες, μπορεί να βοηθήσουν στην ανάρρωση. Πρέπει να αποφεύγονται τα επεξεργασμένα τρόφιμα, καθώς μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα. Δεν συνιστώνται φαρμακευτικά σκευάσματα για τον περιορισμό του εμετού ή της διάρροιας.
Πότε να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια
Συνήθως, τα συμπτώματα υποχωρούν από μόνα τους σε μερικές ημέρες. Ωστόσο, εάν το παιδί εμφανίσει συμπτώματα αφυδάτωσης, όπως μειωμένη παραγωγή ούρων ή πολύ ξηρό στόμα, ή εάν έχει υψηλό πυρετό που δεν υποχωρεί, είναι απαραίτητο να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια. Τα βρέφη κάτω των 6 μηνών ή τα παιδιά με χρόνιες παθήσεις είναι πιο ευάλωτα στην αφυδάτωση και απαιτούν έγκαιρη εκτίμηση από παιδίατρο. Επίσης, εάν υπάρξουν διάρροιες με αίμα, συνεχείς έμετοι ή έντονος κοιλιακός πόνος, η επίσκεψη στον γιατρό είναι αναγκαία.
Πρόληψη
Η πρόληψη της γαστρεντερίτιδας εξαρτάται από την τήρηση των κανόνων υγιεινής, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή κατανάλωσης ακατάλληλων ή κακώς προετοιμασμένων τροφίμων. Για τα παιδιά, η χρήση καθαρών υλικών κατά την προετοιμασία των γευμάτων και η σωστή συντήρηση των τροφίμων είναι κρίσιμης σημασίας. Επιπλέον, τα παιδιά πρέπει να παραμένουν στο σπίτι για τουλάχιστον 24 ώρες μετά την αποδρομή των συμπτωμάτων, ώστε να αποτραπεί η μετάδοση της πάθησης σε άλλα άτομα.
Με την κατάλληλη φροντίδα και ενυδάτωση, η γαστρεντερίτιδα συνήθως αντιμετωπίζεται εύκολα στο σπίτι, και τα περισσότερα παιδιά αναρρώνουν πλήρως χωρίς επιπλοκές. Τα παιδιά που δεν μπορούν να λάβουν υγρά από το στόμα μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία για ενδοφλέβια υγρά. Στις σπάνιες περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα είναι επίμονα και διαρκούν πολύ, μπορεί να χρειαστεί εκτίμηση από παιδογαστρεντερολόγο για να αποκλειστούν άλλες διαταραχές του πεπτικού συστήματος.