Το καλοκαιρινό αλκοόλ και οι θερμίδες του
Το αλκοόλ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα καλοκαιρινά βράδια και μάλλον και με τις θερινές παραπανίσιες θερμίδες.
Γράφει η Aννα Πετρίδου, PhD, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, M.Med.Sci Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γλασκώβης PhD Ιατρικής Σχολής Αθηνών.
Oσο οι μέρες γίνονται πιο ζεστές, η καλοκαιρινή διάθεση αυξάνεται. Εκδρομές, βουτιές στη θάλασσα, γεύματα σε εξοχικά ταβερνάκια και νυχτερινές έξοδοι με την παρέα μας αποτελούν στιγμές καλοκαιρινής χαλάρωσης. Πρωταγωνιστής της χαλάρωσης αυτής φαίνεται να είναι συχνά το αλκοόλ. Είτε μια παγωμένη μπύρα για να ξεδιψάσουμε είτε ένα ποτηράκι ούζο ή κρασί στην ταβέρνα, είτε ένα ποτό στο μπαρ, τα αλκοολούχα ποτά είναι πανταχού παρόντα. Τι γίνεται όμως με τις θερμίδες που περιέχει το αλκοόλ και πώς συνδέεται η κατανάλωση του με το σωματικό μας βάρος;
Πόσες θερμίδες έχει το αλκοόλ;
To αλκοόλ είναι «θερμιδικά πυκνό», δηλαδή αποδίδει πολλές θερμίδες σε μικρή ποσότητα. Πιο συγκεκριμένα, ένα γραμμάριο αλκοόλ αποδίδει 7 θερμίδες. Oσο περισσότερο αλκοόλ περιέχει ένα αλκοολούχο ποτό, τόσο περισσότερες είναι οι θερμίδες του. Eκτός όμως από την ποσότητα του αλκοόλ, το θερμιδικό περιεχόμενο καθορίζεται και από τα υπόλοιπα συστατικά, κυρίως στα ανάμεικτα ποτά. Eτσι, όταν προσθέτουμε αναψυκτικά, χυμούς, ζάχαρη ή άλλα συστατικά, οι θερμίδες τους γίνονται ακόμα περισσότερες. Στον πίνακα που ακολουθεί, μπορούμε να δούμε τις θερμίδες που περιέχουν κάποια από τα συνηθισμένα καλοκαιρινά ποτά και κοκτέιλ.
Οι θερμίδες του αλκοόλ χαρακτηρίζονται ως «κενές» θερμίδες, δηλαδή θερμίδες που ως επί το πλείστον δεν μας προσφέρουν κανένα θρεπτικό συστατικό, όπως βιταμίνες ή μέταλλα. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα αλκοολούχα ποτά που περιέχουν θρεπτικά συστατικά, όπως η μπίρα που περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος B και μαγνήσιο και το κόκκινο κρασί που περιέχει αντιοξειδωτικά.
Πώς συνδέεται το αλκοόλ με την αύξηση βάρους;
Το αλκοόλ, λόγω των θερμίδων που περιέχει, συνεισφέρει σημαντικά στη συνολική ημερήσια θερμιδική πρόσληψη. Επίσης, όταν καταναλώνουμε αλκοόλ, αυτό θα χρησιμοποιηθεί από τον οργανισμό μας ως κύρια πηγή ενέργειας, με αποτέλεσμα να σταματάει η διάσπαση των υπόλοιπων μακροθρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπαρά), ενισχύοντας έτσι την αποθήκευσή τους στο σώμα μας ως λίπος.
Επίσης, το αλκοόλ δε δημιουργεί αίσθημα κορεσμού και μπορεί να οδηγήσει εύκολα σε υπερκατανάλωση. Λόγω της γρήγορης απορρόφησης του, προκαλεί πτώση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, δημιουργώντας το αίσθημα της πείνας και οδηγώντας σε μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού. Επιπλέον, μειώνει τις αναστολές μας, κάνοντας μας πιο επιρρεπείς στο να πιούμε ή να φάμε παραπάνω.
Πόσο αλκοόλ μπορούμε να καταναλώνουμε;
Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, και ειδικά το κόκκινο κρασί, έχει αποδειχθεί από έρευνες να έχει προστατευτική δράση έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων σε άντρες και γυναίκες άνω των 50 ετών. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ ορίζεται ως 2 μερίδες αλκοόλ την ημέρα για τους άνδρες και 1 μερίδα την ημέρα για τις γυναίκες. Ως μερίδα ορίζεται η εξής:
- 150ml κρασί (λευκό ή κόκκινο) (όσο ένα κλασικό ποτήρι κρασιού)
- 330ml μπίρα (περίπου ένα μικρό κουτάκι)
- 45ml αποσταγμένα ποτά (ουίσκι, τζιν, βότκα, ρούμι κ.ά.- ποσότητα που φτάνει μέχρι τη μέση σε κλασικό ποτήρι ουίσκι μαζί με πάγο)
Αντίθετα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην υγεία, όπως υπέρταση, εγκεφαλικά και καρδιαγγειακά επεισόδια, κίρρωση του ήπατος, παγκρεατίτιδα, κάποιες μορφές καρκίνου και έκπτωση της νοητικής λειτουργίας.
Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ ορίζεται ως περισσότερες από 3 μερίδες αλκοόλ μέσα σε 2-3 ώρες μία ημέρα ή περισσότερες από 7 μερίδες την εβδομάδα για γυναίκες και για άνδρες άνω των 65 ετών και περισσότερες από 4 μερίδες μέσα σε 2-3 ώρες μία ημέρα ή περισσότερες από 14 μερίδες την εβδομάδα για τους άνδρες ηλικίας 65 ετών και κάτω.
Πώς μπορούμε να έχουμε μέτρο στην κατανάλωση αλκοόλ;
- Προτιμάμε ποτά με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ, όπως κρασί, σαμπάνια ή μπίρα ή μικρότερη δόση σκληρού ποτού αραιωμένη με πάγο ή σόδα.
- Εναλλάσσουμε το αλκοόλ με το νερό, ώστε να το ποτό να διαρκέσει για περισσότερη ώρα.
- Αν σχεδιάζουμε έξοδο για ποτό, αποφεύγουμε το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας.
- Προτιμάμε να παραγγείλουμε κρασί ή ποτό με το ποτήρι και όχι με το μπουκάλι ή το λίτρο.
- Αποφεύγουμε να πίνουμε με άδειο στομάχι. Η παρουσία φαγητού στο στομάχι βοηθά το αλκοόλ να απορροφηθεί πιο αργά.
Πηγή: Εφημερίδα “Περί Υγείας”