Όταν η μεταμόσχευση κοπράνων είναι πιο αποτελεσματική από τα αντιβιοτικά
Οι αποκαλούμενες «μεταμοσχεύσεις κοπράνων» έχουν φτάσει σε ένα σημαντικό ορόσημο με τη δημοσίευση μιας νέας κατευθυντήριας γραμμής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Αριστείας Υγείας και Φροντίδας (Nice) στο Ηνωμένο Βασίλειο δημοσίευσε τη σύστασή του πριν μερικούς μήνες λέγοντας ότι η θεραπεία, που ονομάζεται μεταμόσχευση μικροβιώματος κοπράνων (FMT: faecal microbiota transplantation), θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων από Clostridium difficile (C. difficile). Το Nice διαπίστωσε ότι η μεταμόσχευση κοπράνων είναι μια αποτελεσματική, ασφαλής και οικονομικά αποδοτική θεραπεία για ενήλικες που είχαν δύο ή περισσότερες λοιμώξεις με C. diff και δεν ανταποκρίθηκαν στα αντιβιοτικά.
Το C. diff είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει απειλητική για τη ζωή διαρροϊκή ασθένεια σε άτομα με ανθυγιεινό μείγμα βακτηρίων του εντέρου, γνωστό ως δυσβίωση. Η πιο κοινή αιτία δυσβίωσης είναι η θεραπεία με αντιβιοτικά. Ενώ τα αντιβιοτικά μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικά έναντι των βακτηριακών λοιμώξεων, μπορούν να βλάψουν τα ευεργετικά βακτήρια που αποικίζουν το έντερο, γνωστά ως εντερικό μικροβίωμα. Συνήθως αυτό το οικοσύστημα των «καλών» βακτηρίων ανακάμπτει γρήγορα, αλλά περιστασιακά «κακά» είδη όπως το C. diff αναπτύσσονται και προκαλούν σοβαρή διάρροια που μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή.
Η τυπική θεραπεία της λοίμωξης από C. diff περιλαμβάνει αντιβιοτικά, τα οποία μπορεί να επιδεινώσουν περαιτέρω τη δυσβίωση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο σύντομης θεραπευτικής επίδρασης που ακολουθείται από υποτροπιάζουσα λοίμωξη και συμβαίνει σχεδόν στο ένα τρίτο των μολυσμένων ατόμων. Κάθε χρόνο υπάρχουν περίπου 250.000 μολύνσεις από C. diff στις ΗΠΑ, προκαλώντας 12.000 θανάτους.
Η δωρεά κοπράνων λειτουργεί σχεδόν με τον ίδιο τρόπο όπως η αιμοδοσία. Ένα μόσχευμα κοπράνων παρασκευάζεται από έναν προσεκτικά ελεγμένο, υγιή δότη και υποβάλλεται σε επεξεργασία σε ένα αποστειρωμένο εργαστήριο. Καταψύχεται σε -80 βαθμούς Κελσίου και μπορεί να αποθηκευτεί έως και έξι μήνες. Στη συνέχεια μέσω ενός σωλήνα μπαίνει απευθείας στο στομάχι ή μέσω στο κόλον με κλύσμα, ανάλογα με το τι είναι πιο κατάλληλο για τον ασθενή, ενώ υπάρχουν ακόμα και κάψουλες.
Η μεταμόσχευση κοπράνων από υγιή δότη σε ένα έντερο με δυσβίωση έχει σκοπό να εξισορροπήσει τα μικρόβια του εντέρου και να αποκαταστήσει το υγιές μικροβίωμα, μειώνοντας τον κίνδυνο επανεμφάνισης του C. diff. Οι δότες ελέγχονται για ασθένειες και λοιμώξεις πριν μπορέσουν να δωρίσουν τα κόπρανα τους. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ενέκρινε πρόσφατα ένα προϊόν μεταμόσχευσης κοπράνων για την πρόληψη της επανεμφάνισης του C. diff που μπορεί να χορηγηθεί ως κλύσμα.
Με τη μεταμόσχευση να αποκαθιστά τη φυσιολογική λειτουργία στη μικροχλωρίδα του εντέρου, το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να στοχεύσει σωστά το C. diff ως «κακό βακτήριο» και να επαναφέρει το έντερο σε καλύτερη κατάσταση. Αυτές οι θεραπείες είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση όχι μόνο της υγείας των εντέρων, αλλά έχουν προταθεί για μια σειρά από διαταραχές, από τον καρκίνο και την ψυχική υγεία ως την άνοια.
Το πιο πρόσφατα στοιχεία
Στην πιο πρόσφατη ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε από την Cochrane Database of Systematic Reviews διαπιστώθηκε ότι σε σύγκριση με την τυπική θεραπεία με αντιβιοτικά, η μεταμόσχευση κοπράνων μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των ατόμων που αναρρώνουν από λοίμωξη με Clostridioides difficile. Στο πλαίσιο της μελέτης, το 77% των ατόμων που έλαβαν μεταμόσχευση κοπράνων δεν παρουσίασαν επαναμόλυνση εντός οκτώ εβδομάδων, σε σύγκριση με το 40% όσων έλαβαν μόνο αντιβιοτικά.
Η ανασκόπηση, με επικεφαλής τον παιδογαστρεντερολόγο Aamer Imdad, εξέτασε δεδομένα από έξι κλινικές δοκιμές με συνολικά 320 ενήλικες και αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της μεταμόσχευσης κοπράνων για τη θεραπεία της επαναλαμβανόμενης λοίμωξης από C. diff. Δύο μελέτες πραγματοποιήθηκαν στη Δανία και μία στην Ολλανδία, την Ιταλία, τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι περισσότερες από τις μελέτες που συμπεριλήφθηκαν συνέκριναν τη μεταμόσχευση κοπράνων με μια τυπική αντιβιοτική θεραπεία με χρήση βανκομυκίνης, η οποία χρησιμοποιείται συνήθως για αυτού του είδους τη μόλυνση. Η ανασκόπηση διαπίστωσε ότι η μεταμόσχευση κοπράνων οδηγεί σε καλύτερη αντιμετώπιση των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του C. diff από άλλες θεραπείες που μελετήθηκαν, καθώς και σε μείωση των παρενεργειών σε σύγκριση με την τυπική θεραπεία με χρήση αντιβιοτικών.
«Αφού ένα άτομο με λοίμωξη από C. diff λάβει αντιβιοτικά, υπάρχει 25% πιθανότητα να έχει άλλο ένα επεισόδιο λοίμωξης από C. diff τις επόμενες οκτώ εβδομάδες», είπε ο Imdad. «Ο κίνδυνος υποτροπής αυξάνεται σε 40% με το δεύτερο επεισόδιο και σε 60% με το τρίτο επεισόδιο. Έτσι, όταν βρίσκεστε σε αυτόν τον κύκλο, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να ξεφύγετε από αυτόν. Οι μεταμοσχεύσεις κοπράνων μπορούν να αντιστρέψουν τη δυσβίωση και έτσι μειώνεται ο κίνδυνος υποτροπής της νόσου».
ΠΗΓΗ: Έντυπο «Περί Υγείας»