Σοκαριστικά στοιχεία για την ψυχική υγεία των εφήβων στην Ευρώπη

Το Περιφερειακό Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρώπη παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη τη νέα έκθεση με τίτλο «Ψυχική υγεία παιδιών και νέων στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ: Τρέχουσα κατάσταση και δράσεις για την ενίσχυση της ποιότητας της φροντίδας», μέσω του Γραφείου του για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών και της Ομάδας Ψυχικής Υγείας και Ευημερίας (MHW).

Η έκθεση παρέχει, για πρώτη φορά, λεπτομερή δεδομένα για την ψυχική υγεία παιδιών και νέων σε ολόκληρη την περιφέρεια, αναδεικνύοντας τόσο τις αυξανόμενες ανάγκες όσο και τα σημαντικά κενά στην ποιότητα και την προσβασιμότητα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Οι προκλήσεις ψυχικής υγείας αυξάνονται

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, ένα στα επτά παιδιά και εφήβους στην ευρωπαϊκή περιφέρεια ζει με κάποια ψυχική διαταραχή. Στις έφηβες ηλικίας 15-19 ετών, το ποσοστό φτάνει το ένα στα τέσσερα. Η αυτοκτονία παραμένει η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ νέων 15-29 ετών.

Η εμφάνιση ψυχικών διαταραχών έχει αυξηθεί κατά ένα τρίτο τα τελευταία 15 χρόνια, ενώ οι παρεχόμενες υπηρεσίες δεν συμβαδίζουν με τη ζήτηση.

Στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ:

• 1 στις 4 χώρες δεν διαθέτει κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά, εφήβους και νέους.

• 1 στις 5 χώρες δεν διαθέτει ειδική πολιτική για την ψυχική υγεία αυτών των ομάδων.

• Η ποιότητα της φροντίδας παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις στην περιφέρεια.

• Αντιστοιχεί ένας ψυχίατρος ανά 76.000 παιδιά και εφήβους.

Έκκληση για δράση και βελτίωση της ποιότητας της φροντίδας

Η έκθεση καλεί σε συντονισμένη δράση για την κάλυψη των κενών και τη διασφάλιση πρόσβασης σε ποιοτική, εξατομικευμένη φροντίδα ψυχικής υγείας.

Ο ΠΟΥ ορίζει εννέα βασικές δράσεις για πρόοδο:

1. Ανάπτυξη και συντονισμός εθνικών σχεδίων δράσης και νομοθετικών ρυθμίσεων.

2. Ενσωμάτωση κινήτρων και χρηματοδοτήσεων για τη βελτίωση της ποιότητας.

3. Καθορισμός προτύπων ποιότητας, πρωτοκόλλων και κλινικών οδηγιών.

4. Υιοθέτηση κουλτούρας συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας της φροντίδας σε όλα τα συστήματα υπηρεσιών υγείας.

5. Επανασχεδιασμός μοντέλων παροχής υπηρεσιών με βάση τις ανάγκες παιδιών, νέων και φροντιστών.

6. Προώθηση ενεργού συμμετοχής και ενδυνάμωσης παιδιών, νέων, οικογενειών και κοινοτήτων.

7. Επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πληθυσμού.

8. Μέτρηση των αποτελεσμάτων που έχουν σημασία για παιδιά και οικογένειες.

9. Ενίσχυση της έρευνας και της ανταλλαγής εμπειριών γύρω από αποδεδειγμένα αποτελεσματικές μεθόδους.

«Η έκθεση αυτή αποτελεί ένα ηχηρό κάλεσμα για δράση στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ. Κάθε παιδί και νέος έχει δικαίωμα σε υποστηρικτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας και σε ποιοτική φροντίδα. Ενεργώντας τώρα, οι χώρες μπορούν να οικοδομήσουν ανθεκτικά συστήματα που θα βοηθήσουν τις επόμενες γενιές να ευημερήσουν», δήλωσε ο Δρ João Breda.

«Για πρώτη φορά, ο ΠΟΥ/Ευρώπης συγκεντρώνει αναλυτικά και εμπεριστατωμένα δεδομένα για την ψυχική υγεία παιδιών και νέων σε μία ενιαία έκθεση. Οι ερευνητές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα στοιχεία για τον σχεδιασμό υπηρεσιών, τη διαμόρφωση πολιτικών και την παρακολούθηση και αξιολόγηση των παρεμβάσεων. Η έκθεση αυτή αποτελεί ορόσημο – στρέφει την προσοχή σε μια κρίσιμη προτεραιότητα που θα καθορίσει το μέλλον της περιφέρειάς μας», υπογράμμισε η Δρ Ledia Lazëri.

Η έκθεση εντάσσεται στο ευρύτερο έργο του ΠΟΥ/Ευρώπης για τη μεταρρύθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τη διασφάλιση ισότιμης και υψηλής ποιότητας φροντίδας για όλους.