Τι λέει η επιστήμη για το κολλαγόνο; Είναι πράγματι το ελιξήριο της νεότητας;

Ποτά και συμπληρώματα κολλαγόνου βρίσκονται στο επίκεντρο με  διασημότητες και influencers να υποστηρίζουν τα θαυματουργά οφέλη του για το δέρμα, τα μαλλιά και τα νύχια. Δεδομένου ότι το κολλαγόνο στο σώμα μας παρέχει αναμφισβήτητη υποστήριξη στους ιστούς, φαίνεται εύλογο. Τι λέει όμως η επιστήμη;

Τι είναι το κολλαγόνο;
Το κολλαγόνο είναι μια κύρια δομική πρωτεΐνη στους ιστούς μας. Βρίσκεται στο δέρμα, τα μαλλιά, τα νύχια, τους τένοντες, τους χόνδρους και τα οστά. Το κολλαγόνο συνεργάζεται με άλλες ουσίες, όπως το υαλουρονικό οξύ και την ελαστίνη, για να διατηρήσει την ελαστικότητα, τον όγκο και την υγρασία του δέρματος. Βοηθά επίσης στη σύνθεση πρωτεϊνών όπως η κερατίνη που σχηματίζουν το δέρμα, τα μαλλιά και τα νύχια.

Το σώμα μας παράγει φυσικά κολλαγόνο χρησιμοποιώντας τα αμινοξέα από τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες ή κολλαγόνο, όπως ο ζωμός των οστών, το κρέας και το ψάρι. Αλλά η γήρανση, η βλάβη από τον ήλιο, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ μειώνουν την παραγωγή κολλαγόνου.

Τα ποτά και τα συμπληρώματα κολλαγόνου συχνά περιέχουν κολλαγόνο από πολλές διαφορετικές πηγές, όπως ψάρια, βοοειδή, χοίρους ή κοτόπουλο. Τυπικά, περιέχουν πεπτίδια, μικρές αλυσίδες αμινοξέων που βοηθούν στη δημιουργία απαραίτητων πρωτεϊνών στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του κολλαγόνου και της κερατίνης.

Τι λέει η επιστήμη για τα ποτά και τα συμπληρώματα κολλαγόνου;

Η έρευνα για το δέρμα περιλαμβάνει μια ανασκόπηση και ανάλυση 19 μελετών, που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Dermatology, με συνολικά 1.125 συμμετέχοντες. Όσοι χρησιμοποίησαν συμπληρώματα κολλαγόνου είδαν βελτίωση στη σφριγηλότητα, την ελαστικότητα και την περιεκτικότητα σε υγρασία του δέρματος, με τις ρυτίδες να εμφανίζονται λιγότερο αισθητές.  Γεγονός που ακούγεται πολλά υποσχόμενο, αλλά δεν είναι σαφές εάν αυτές οι βελτιώσεις του δέρματος οφείλονταν στην πραγματικότητα στο κολλαγόνο. Οι περισσότερες από τις δοκιμές χρησιμοποίησαν συμπληρώματα που διατίθενται στο εμπόριο που περιείχαν πολλά περισσότερα από το κολλαγόνο: βιταμίνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικά, συνένζυμο Q10, υαλουρονικό οξύ και θειική χονδροϊτίνη ήταν μεταξύ των πρόσθετων συστατικών.

Μερικές τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές  δείχνουν ότι η κατανάλωση συμπληρωμάτων κολλαγόνου με υψηλές ποσότητες των πεπτιδίων prolylhydroxyproline και hydroxyprolylglycine μπορεί να βελτιώσει την υγρασία, την ελαστικότητα, τις ρυτίδες και την τραχύτητα του δέρματος. Ωστόσο, απαιτούνται μεγάλες, υψηλής ποιότητας μελέτες για να μάθουμε εάν τα εμπορικά διαθέσιμα προϊόντα είναι χρήσιμα και ασφαλή για μακροπρόθεσμη χρήση.
Σχεδόν κανένα στοιχείο δεν υποστηρίζει τη χρήση κολλαγόνου για την ενίσχυση των μαλλιών και των νυχιών. Μια μικρή μελέτη του 2017 σε 25 άτομα με εύθραυστα νύχια διαπίστωσε ότι η λήψη 2,5 γραμμαρίων κολλαγόνου καθημερινά για 24 εβδομάδες βελτίωσε την ευθραυστότητα και την ανάπτυξη των νυχιών.

Δεν έχουν γίνει μελέτες σε ανθρώπους που να εξετάζουν τα οφέλη των συμπληρωμάτων κολλαγόνου για τα μαλλιά. Επί του παρόντος, κανένα ιατρικό στοιχείο δεν υποστηρίζει ισχυρισμούς μάρκετινγκ ότι τα συμπληρώματα κολλαγόνου ή τα ποτά μπορούν να βελτιώσουν την ανάπτυξη, τη λάμψη, τον όγκο και το πάχος των μαλλιών.

Μέχρι τώρα, δεν υπάρχουν αρκετές αποδείξεις ότι η λήψη χαπιών κολλαγόνου ή η κατανάλωση ροφημάτων κολλαγόνου θα κάνει τη διαφορά στο δέρμα, τα μαλλιά ή τα νύχια. Το σώμα μας δεν μπορεί να απορροφήσει το κολλαγόνο σε όλη του τη μορφή. Για να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, πρέπει να διασπαστεί σε πεπτίδια, ώστε να μπορεί να απορροφηθεί μέσω του εντέρου.

Αυτά τα πεπτίδια μπορεί να διασπαστούν περαιτέρω στα δομικά στοιχεία που παράγουν πρωτεΐνες όπως είναι η κερατίνη που βοηθά στο σχηματισμό του δέρματος, των μαλλιών και των νυχιών. Ή τα πεπτίδια μπορεί να σχηματίσουν κολλαγόνο που εναποτίθεται σε άλλα μέρη του σώματος, για παράδειγμα χόνδρο, οστά, μύες ή τένοντες. Μέχρι στιγμής, καμία ανθρώπινη μελέτη δεν έχει αποδείξει ξεκάθαρα ότι το κολλαγόνο που παίρνετε από το στόμα θα καταλήξει στο δέρμα, τα μαλλιά ή τα νύχια σας.

Εάν ο στόχος σας είναι να βελτιώσετε την υφή και την ελαστικότητα του δέρματος και να ελαχιστοποιήσετε τις ρυτίδες, καλύτερα να εστιάσετε στην προστασία από τον ήλιο και να χρησιμοποιήσετε τοπικά ρετινοειδή. Εκτεταμένη έρευνα έχει ήδη αποδείξει ότι αυτά τα μέτρα είναι αποτελεσματικά.

Εάν επιλέξετε να δοκιμάσετε συμπληρώματα κολλαγόνου ή ροφήματα, ελέγξτε τη λίστα των συστατικών και το προφίλ πρωτεΐνης. Αποφύγετε τα συμπληρώματα με πάρα πολλά πρόσθετα. Τα προϊόντα που περιέχουν υψηλές ποσότητες προλυλυδροξυπρολίνης και υδροξυπρολυλγλυκίνης είναι καλύτερα στη μείωση των ρυτίδων και στη βελτίωση της περιεκτικότητας στην υγρασία του δέρματος.

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε νέα συμπληρώματα. Τα άτομα που είναι επιρρεπή στην ουρική αρθρίτιδα ή έχουν άλλες ιατρικές παθήσεις που απαιτούν να περιορίσουν την πρωτεΐνη δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν συμπληρώματα κολλαγόνου ή ποτά.

Κλινικές δοκιμές μεγάλης κλίμακας που αξιολογούν τα οφέλη των από του στόματος συμπληρωμάτων κολλαγόνου για την υγεία του δέρματος και των μαλλιών δεν είναι διαθέσιμες. Εάν ανησυχείτε για τα αραιά ή αδύναμα μαλλιά, τα εύθραυστα νύχια ή τη διατήρηση της  λείας και υγιούς επιδερμίδας, μιλήστε με το γιατρό σας ή έναν δερματολόγο για συμβουλές σχετικά με το εύρος των επιλογών.