Η συντριπτική πλειονότητα των αιφνίδιων θανάτων, διαπιστωμένα πλέον, οφείλεται σε σοβαρά καρδιακά προβλήματα. Εύλογα η ιατρική κοινότητα προβληματίζεται και εργάζεται για να εντοπιστούν οι ομάδες υψηλού κινδύνου και να οριστούν τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης.
Τα αίτια του αιφνίδιου θανάτου
Σε ένα ποσοστό γύρω στο 80% ο αιφνίδιος θάνατος (δηλαδή αυτός που συμβαίνει πολύ ξαφνικά, μέσα σε λίγα λεπτά ή αναπάντεχα, στη διάρκεια του ύπνου) οφείλεται σε σοβαρότατες επιμένουσες αρρυθμίες της καρδιάς, όπως ο κοιλιακός πτερυγισμός και η κοιλιακή μαρμαρυγή. Σπανιότερα, ο αιφνίδιος θάνατος οφείλεται σε οξεία ρήξη της αορτής, του μυοκαρδίου ή ίσως σε σοβαρότατες βραδυκαρδίες. Αντίθετα, τα οξεία αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μολονότι συχνά οδηγούν στο θάνατο, δεν οδηγούν σε αιφνίδιο θάνατο.
Ποιοι κινδυνεύουν
Οι άνθρωποι που αναπτύσσουν κακοήθεις θανατηφόρες αρρυθμίες θα μπορούσαν να διακριθούν σε δύο ομάδες: αυτούς που έχουν γνωστό πρόβλημα στην καρδιά, όπως λ.χ. παλαιό έμφραγμα και διάταση ή ανευρυσματοποίηση του μυοκαρδίου, υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια κ.ά., καθώς και εκείνους χωρίς εμφανές γνωστό πρόβλημα.
Οι τελευταίοι είναι συνήθως άνθρωποι με αθηρωματικές πλάκες στα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς, που εντελώς ξαφνικά παρουσιάζουν οξεία καρδιακή ισχαιμία, με συχνή εκδήλωση κοιλιακής μαρμαρυγής ή κοιλιακής ταχυκαρδίας.
Τρόποι αποφυγής του αιφνίδιου θανάτου
Για τους ασθενείς με γνωστή καρδιοπάθεια, που είναι πιθανό να οδηγήσει σε αιφνίδιο θάνατο, συχνά η λύση είναι η εμφύτευση απινιδωτή που μπορεί να δώσει ένα ηλεκτρικό shock και να ανατάξει την αρρυθμία. Οπωσδήποτε, πέρα από την εμφύτευση της συσκευής απαιτείται η σωστή φαρμακευτική παρακολούθηση του ασθενούς και η λήψη μέτρων σωστής γενικότερης παρακολούθησής του.
Οι ασθενείς χωρίς γνωστά συμπτώματα είναι δυστυχώς εκείνοι που αποτελούν για τους καρδιολόγους τη μεγάλη πρόκληση. Χρειάζεται να γίνεται κάθε προσπάθεια περιορισμού της στεφανιαίας νόσου (συχνά και με τη χρήση στατινών), αποφυγή καπνίσματος και, όχι σπάνια, λήψη ενός αντιαιμοπεταλιακού παράγοντα, όπως η ασπιρίνη.